________________ 59 પ્રકરણ - 3H સમ્યગ્દર્શનનું સ્વરૂપ અને તેના પ્રકારો થવા રૂપે વિપર્યાસ હોતો નથી. - આથી સમકિતિ અન્યમતની વાંછા કરતો નથી અને ધર્મ પાસેથી સંસાર સુખની અપેક્ષા રાખતો નથી. (i) સમકિતિ આત્મા જિનોક્ત ધર્મક્રિયાના ફલને વિશે સંદેહ અને મુનિજનના મલિન શરીરાદિની જુગુપ્સા કરવા સ્વરૂપ વિચિકિત્સા દોષને સેવતો નથી. | (iv) સમકિતિ મિથ્યાષ્ટિ જીવોની પ્રશંસા કરતો નથી. કારણ કે, તે એમાં ઉન્માર્ગનું પોષણ જુએ છે અને ઉન્માર્ગનું પોષણ મિથ્યાત્વ ખેંચી લાવે છે, એ એની ચોખી સમજ છે. યોગશાસ્ત્ર પ્રકાશ-૨, શ્લોક૧૭ની ટીકામાં “રૂરં તુ વ્યમેવ સ ર્વદૂષણ” કહ્યું છે - અર્થાત્ જે આત્માઓની દૃષ્ટિ વિપરીત = મિથ્યા છે, તેમની પ્રશંસા કરવી, તે પ્રગટપણે સમ્યકત્વનું દૂષણ છે. અહીં ઉલ્લેખનીય છે કે - અન્યદર્શનોની દેશ વિષયક કે સર્વવિષયક (અર્થાત્ તેની એક વાતની કે આખા દર્શનની) પ્રશંસા કરવાથી સમ્યક્ત્વને દૂષણ લાગે છે, એવું યોગશાસ્ત્રની ટીકામાં સ્પષ્ટ કહ્યું છે. શાસ્ત્રજ્ઞા આ મુજબ છે અને કેટલાક મહાનુભાવો અન્યદર્શન સાથે સમન્વય સાધવાનું કહે છે, તે કઈ રીતે સંગત બને અને કઈ રીતે આપત્તિરૂપ બને, તે આપણે આગળ સ્વતંત્ર પ્રકરણમાં વિચારીશું. આથી સમકિતિ ક્યારેય ગુણાભાસની અનુમોદના-પ્રશંસા ન કરે. (V) સમકિતિ આત્મા મિથ્યાષ્ટિનો પરિચય ન કરે. સખ્યત્વ રહસ્ય પ્રકરણમાં કહ્યું છે કે - 1. “મિથ્થામતિ ગુણ વર્ણનો ટાળો ચોથો દોષ, ઉનમારગી ગુણતાં હુવે, ઉનમારગ પોષ. સમકિત ર૬ (સમકિતના સડસઠ બોલની સઝાય)
