________________ 6 2 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ ઉત્તર : “મિથ્યાત્વી' તરીકેનો વ્યવહાર પ્રથમ ગુણસ્થાનકના ‘મિથ્યાત્વ ના કારણે થાય છે અને શાસ્ત્રનિરપેક્ષ પ્રવૃત્તિ કરનાર તથા ઉત્સુત્ર પ્રરૂપણા કરનારમાં પણ એવો વ્યવહાર થાય છે. સેનપ્રશ્ન અને ગચ્છાચાર પન્નામાં એ મુજબ જણાવેલ છે. (આ માટે શાસ્ત્રપાઠોવાળું પ્રકરણ-૨ જુઓ), - નિશ્ચય મિથ્યાત્વવાળામાં = નિશ્ચય સમ્યકત્વના અભાવવાળામાં મિથ્યાષ્ટિ તરીકેનો વ્યવહાર થતો નથી. ચોથા ગુણસ્થાનકથી આગળ સમકિતિ તરીકેનો જ વ્યવહાર થાય છે. તદુપરાંત છઘસ્યો અંદરના ભાવોને જાણી શકતા નથી. તેથી શાસ્ત્રસાપેક્ષ પ્રવૃત્તિ કરનાર અને ઉસૂત્ર પ્રરૂપણાનો ત્યાગ તથા સસૂત્ર પ્રરૂપણા કરનારને પણ સમકિતિ કહેવાનો વ્યવહાર છે. મિથ્યાત્વ પ્રત્યયિક કર્મબંધ ક્યારે થાય? પ્રશ્ન : મિથ્યાત્વ પ્રત્યયિક કર્મબંધ (કે જે ભયંકર છે તે) કયા મિથ્યાત્વથી થાય છે? ઉત્તરઃ પ્રથમ ગુણસ્થાનકના મિથ્યાત્વથી મિથ્યાત્વ પ્રત્યયિક કર્મબંધ થાય છે અને ચોથા ગુણસ્થાનકથી તો એ કર્મબંધ થતો નથી. કયા મિથ્યાત્વથી અકુશલ અનુબંધોનું સર્જન થાય છે. પ્રશ્ન : કયા મિથ્યાત્વથી અકુશલ અનુબંધોનું સર્જન થાય છે. ઉત્તર : પ્રથમ ગુણસ્થાનકના મિથ્યાત્વથી અકુશલ અનુબંધોનું સર્જન થાય છે. અહીં ઉલ્લેખનીય છે કે, જ્યારે મિથ્યાત્વ મંદ થાય છે, ત્યારે ગુણસંપન્ન પ્રથમ મિથ્યાત્વ ગુણસ્થાનકની પ્રાપ્તિ થાય છે. તે પૂર્વે મિથ્યાત્વ ગાઢ-ગાઢતર-ગાઢતમ હોય છે. જયારે મિથ્યાત્વ ગાઢ હોય છે, ત્યારે શુભ કે અશુભ કોઈપણ પ્રવૃત્તિ કરતી વખતે તીવ્ર અકુશલ અનુબંધો આત્મામાં પડે છે. મિથ્યાત્વની મંદ અવસ્થામાં આંશિક