________________
કાળનું મળ્યું. એ વીજળીના ધડાકામાં નજીકની વીજળીને ધડાકે! પહેલાં સંભળાય છે પણ કદાચ તે ધડાકે દૂરની વીજળીના ધડાકા પછી ઉત્પન્ન થયા હાય છે કારણ કે તેજની ગતિ શબ્દની ગતિ કરતાં વધારે હાય છે. જે મનાવ એક જગ્યાએ ઉભેલા માણસ એક સાથે જોઇ શકે છે તે हूर ઉભેલા માણસ જુદે જુદે વખતે બનેલા હાય તેવી રીતે જાણે છે, અથવા પહેલે અનાવ છેલ્લે અનુભવમાં આવે છે.
આપણી નજીક જે બનાવ બને છે તેના વખત તરત સમજાય છે પણ આપણી નજીક જે વસ્તુ હાય તે ગતિમાં હોય અથવા આપણે ગતિમાં હાઇએ અથવા બનાવ આપણાથી દૂર બનતા હાય અને તેમાં પેાતાની ગતિ હેાય ત્યારે વખત સમજવા મુશ્કેલ પડે છે. આપણે એકજ વખતે એ જગ્યાએ હાજર રહી શક્તા નથી, અને ઉપર જણાવ્યુ તેમ એ જગ્યાને એક કાળ હેાતા નથી તેથી કેટલીક મુશ્કેલી ઉભી થાય છે.
હાલ સાયન્સવાળા દૂરની જગ્યાના મનાવા તેજની ગતિથી માપવાને પ્રયત્ન કરે છે અને ચેાગી લેકે પણ અંતરાત્માના તેજથી દૂરની જગ્યાએ જઇ ત્યાંના બનાવ જાણી શકે છે.