________________
પ્રારબ્ધ. એ માનવું વધારે મુશ્કેલ પડે છે. અહંકાર, મન, પ્રાણ, ઈદ્રિય અને શરીર વધારે નજીક હોવાથી પિતાનું અસ્તિત્વ વધારે સાબીત
કરવા પ્રયત્ન કરે છે. ૩. બહારની વસ્તુઓ પોતે છે એમ જણાવે છે
પણ પતે ત્યાં શા માટે છે અને ત્યાં બીજી વસ્તુઓ શા માટે નથી તે કહેતી નથી. તેમને હેતુ મન જણાવે છે. બહારની વસ્તુઓ છે એમ કહેવું એ પણ
મનનો ઉપયોગ કર્યા પછી કહેવાય છે. ૫. બહારથી શબ્દ સંભળાય કે રૂપ દેખાય, તે
બંન્ને પિતાને પરસ્પર સંબંધ કહેતા નથી. દ્રષ્ટાંત તરીકે કોઈ માણસનું માત્ર રૂપ યાદ આવે તે રૂપ કહેતું નથી કે નામ શું છે અને નામ જ યાદ આવે તે નામ કહેતું નથી કે રૂપ કેવું છે. જ્યારે તેમનો સંબંધ યાદ આવે છે ત્યારે તે મનમાં ઉત્પન્ન થાય છે.
આ પ્રમાણે પાંચ પ્રકારની ટેવથી મન પોતાના સ્વભાવ પ્રમાણે જગત માગે છે. જગતને આંખ દેખતી નથી પણ મન દેખે છે. ૧૬૫