________________
માણસ અને રૂષી. કાળનું બંધન માની બેસે છે. ભગવાનની તરફથી ધીરેધીરે આવવાપણું નથી.
જ્યાં સત્ મળે ત્યાં સત્સંગ થયે કહી શકાય. સત્સંગ પછી જે કામ કરવાનું હોય તે કામના વિચાર અથવા તેની જરૂરીઆત સત્સંગનું ફળ લેવામાં આડા આવે છે. જે વસ્તુની જરૂરીઆત રાખી હોય તે દૂર હોય અથવા બની ગઈ હોય પણ યાદ આવ્યા કરે તે તે છેડી છે એમ કહેવાય નહિ.
જે જ્ઞાનથી જગતની વસ્તુઓ દેખાય છે તે જ્ઞાનથી ભગવાન મળશે નહિ. જે જ્ઞાનથી ભગવાન મળે છે તે સ્વયંપ્રકાશ છે. તે જ્ઞાનથી જગતને જેવું અને અંદર બહાર ભેદ કાઢી બધું એકરૂપ છે એમ અનુભવ લે. આવા જ્ઞાનથી જે ક્રિયા થાય તે સાચી ક્રિયા છે. ભાવમાં જ્યારે અભેદપણું હોય ત્યારે તે ભાવ ભગવાન જ છે. તેથી કેઈના ગુણ કે દેષ જેવા એ દોષદ્રષ્ટી છે; કોઈના ગુણ કે દેષન જેવા એ ગુણ દ્રષ્ટી છે.
આવા માણસને જ્ઞાની, રૂષી, મહાત્મા કે ભગવાન જે કહો તે કહી શકાય. આવો માણસ બહારના ચિથી બહુ ઓળખાતું નથી. તે ગુપ્ત રીતે ફરે છે,
