________________
પ્રારબ્ધ.
એક ગામમાં એક કુતરો નદી કાંઠે પાણી પીવા ગયો અને પાણીમાં મીઠું નાખ્યું કે તરત એક મગરે તેને પકડી મારી નાખે.
વીજળીની બતીમાં આનંદ કરતાં ઘણા જીવડાંએને ઢંઢોળી તરત ખાઈ જાય છે. વાઘ અને સિંહ બકરા અને હરણ જેવા જનાવરને છોડતા નથી.
ઉપરના દ્રષ્ટાંતમાં બરાબર વિચાર કરીએ તે જણાશે કે સર્ષ ઉંદરને ખાઈ જ નથી પણ સપને સ્વભાવ ઉંદરના સ્વભાવને ખાઈ જાય છે, મગરનો સ્વભાવ કુતરાના સ્વભાવને ખાય છે, ઢેઢગરોળીને સ્વભાવ છવડાના સ્વભાવને ખાય છે, વાઘની પ્રકૃતિ, બકરીની પ્રકૃતિને ખાય છે, માણસને સ્વભાવ હરણ, પક્ષી, કીડી, માંખી, માંકડ, મચ્છર વિગેરેના સ્વભાવને મારી નાખે છે. આવી રીતે કુદ્રતમાં એક જાતની પ્રકૃતિ બીજી જાતની પ્રકૃતિનું અન્ન બને છે. ખાનાર જીવ ભૂખ્યો રહે તેને પણ વિચાર કરવો જોઈએ. કુદ્રતની રચનાના અર્થ ઉતાવળી સમજણથી સમજી શકાશે નહિ. ગાય કે ભેંસના મડદા ગામના પરામાં પડયા હોય અને ગામની હવા બગાડતા હોય ત્યારે ગીધને ઘણા
૧૮૯
