________________
સુધારા.
કવીએ અને મહાત્માએ સુખ મેળવી લે છે. સૂર્ય, ચંદ્ર, તારા, પર્યંત, સમુદ્ર, પક્ષી, શ્રી, ખાળક વિગેરેનાં વર્ણન કવિએ એવી રીતે આપે છે કે જાણે દરેક સુખમય હાય, જાણે કે સુખ માટે સુધારાની જરૂર ન હેાય અને વખતની જરૂર ન હેાય. આત્માના અનુભવે સંસારના અનુભવા જેવા હાતા નથી.
હાલના ઘણા માણસ ઉત્ક્રાતિ ( એટલે evolution ) ને સુધારા કહે છે. તેએ એમ કહે છે કે માણસ આગલા જન્મમાં પશુ હતા અને સુધરતે સુધરતા માણસ થયેા છે. આપણું જીવન પણ ખરાબ છે માટે સુધારવાની જરૂર છે એ હાલના યુગની વાતેા છે. પણ સુધરતાં સુધરતાં કયાં પહેાંચવું છે, અને કઇ દિશામાં સુધારા કરવા જોઇએ? બીજા દેશેા વધે છે તેમ વધવું એને સારૂં કહિ શકાય નહુિ. તેઓ કઈ બાબતમાં આગળ વધી ગયા છે અને આપણે કઇ ખામતમાં પાછળ રહી ગયા છીએ એ જાણવું જોઇએ. વિષય સુખની દ્રષ્ટીએ તેએ આગળ વધી ગયા છે પણ આધ્યાત્મિક સુખની દ્રષ્ટીએ તેએ આગળ વધી ગયા નથી અને આપણે પાછળ રહી ગયા નથી.
૨૨૧