________________
પ્રારબ્ધ.
જાય છે. ખીજે દિવસે સવારે તેને તરસ લાગે છે, તે વખતે તે પાણી પીએ છે અને તેને પૂછીએ તે કહે છે કે મેં મારી મરજીથી પાણી પીધુ છે. છતાં આ અનાવ મંત્રશક્તિથી બન્યા હતા અને પાણી પીનાર માણસ ખરીરીતે પરતંત્ર હતા. વશ કરનાર માણસ પણ માત્ર તે ક્રિયા સંબધમાં સ્વતંત્ર હતા. કેટલાક નામધારી ચેગીએ આવી રીતે લેાકેાને વશ કરી શિષ્યે વધારે છે. તેઓ સમજે છે કે તેએ અમુક શક્તિને વશ કરી પુરૂષાર્થ કરી શકયા છે; પણ એ વાત ભૂલી જાય છે કે તેમનાથી મેટી શક્તિ તેમને અભિમાનમાં રાખી અલ્પજીવનમાં દાખે છે. આવા પ્રયાગાથી અજ્ઞાની માણસાને છેતરવા એ કામ સહેલુ છે પણ પાતે તેજ વખતે બીજી શક્તિથી છેતરાય છે તેની તરત ખખર પડતી નથી,
પ્રકૃતિના ક્ષેત્રમાં શક્તિનું રાજ્ય છે. પ્રકૃતિનું સુખ જોઇતું હોય તે જેમ બને તેમ વધારે શક્તિ ઉત્પન્ન કરવી જોઇએ. તેને માટે તાંત્રિક માર્ગમાં અનેક જાતના જુદા જુદા ઉપાય બતાવેલા છે. પણ આ પ્રમાણે એક સત્તાથી બીજી સત્તા વધારે બળવાન હેાવાથી તે શક્તિને
૧૬૩