________________
માયા. એ કર જોઇએ કે પરિણામી વસ્તુ મળે નહિ તે પણ આપણી અંદર વિક્ષેપ ઉત્પન્ન ન થાય.
આટલી બાબત મનથી સમજાય તેટલું પુરતું નથી કારણ કે આપણી પાસે મન ઉપરાંત પ્રાણ અને શરીર છે. મન એક બાબત કબુલ કરે પણ પ્રાણુ બીજી વસ્તુઓ માગે તે બધે વખતે બધી જગ્યાએ એક વસ્તુ મળશે નહિ.
જ્યારે મન, પ્રાણ અથવા શરીરને જગતની કોઈ વસ્તુમાં લાલચ રહે છે ત્યારે તે સ્થિતિમાં માણસ જગતને ભાગ થઈ જાય છે. જગતને ભાગ થઈને આખું જગત સમજી શકાશે નહિ. કોઈ શબ્દ સાંભળવામાં આવે કે તરત તેને જે અર્થ પોતાના સંસ્કારમાં હશે તે અર્થ એકદમ થઈ જાય છે. આવી દશામાં જેટલું જ્ઞાન વધે છે તેટલું અજ્ઞાન વધે છે. માટે ધીરજથી પિતાના સંસ્કારના દોષ જોવાની જરૂર છે.
ઉંઘમાં મન અને શરીર પ્રાણમાં સમાઈ જાય છે, ફકત પ્રાણ ચાલે છે. સમાધિમાં, સવિકલ્પ સ્થિતિમાં, શરીર અને પ્રાણ મનમાં સમાઈ જાય છે અને નિર્વિક૬૫ સ્થિતિમાં એ ત્રણે આત્મામાં સમાઈ જાય છે.
૧૩૩
