________________
માયા. ગીતાના ઉપદેશ વખતે વિભૂતિઓના વર્ણન પછી જ્યારે અને શ્રીકૃષ્ણને વિનંતી કરી કે આપે આપના જે રૂપનું વર્ણન કર્યું તે રૂપ, મારી લાયકાત હોય તે, મને બતાવવાની કૃપા કરે. તે માટે શ્રી કૃષ્ણ તેને નવી દ્રષ્ટી આપી અને એક જગ્યાએથી બતાવી આપ્યું કે આખું જગત, તેમાં રહેલા દે, બ્રહ્મા, રૂષીઓ, મુનીઓ, યક્ષ, ગંધર્વ વિગેરે પિતામાં છે. ત્યાં કઈ દિશા કેની તરફ છે તેનું ભાન અર્જુનને રહ્યું નહિ, જગતના આદિ, અંત કે મધ્ય જોવામાં આવ્યા નહિ કારણ કે બધું વિશ્વેશ્વરનું વિશ્વરૂપ હતું. તેમાં બીજે અર્જુન પણ હતું. પોતાના અંતરાત્મામાં બે પુરૂષની હયાતિને અનુભવ ઘણા મહાત્માઓને થાય છે. કેઈવાર એમ લાગે છે કે જાણે પિતે પરમાત્મા છે અને આ શરીરમાં રહેલે જીવ તે પોતે નથી. કેઈવાર એમ લાગે છે કે આ શરીરવાળે જીવ તે પોતે અને તેની અંદર જે આત્મા છે અને જે સર્વ વ્યાપક થઈ શકે તે છે તે પિતાનું બીજું રૂપ છે. અંદર જુદી દશા થવાથી જુદા પ્રકારની દ્રષ્ટી ઉત્પન્ન થાય છે. છતાં બધે વખતે બધી દશામાં એક જ વસ્તુનો અનુભવ થાય છે અને માત્ર માપ ફરે છે.
૧૪૯