________________
કાળની ગતિ.
એમ કહેવાય નિહ કારણ કે આપણી ઇચ્છાનું ઠેકાણું નથી. માટે કઇ જાતની ઇચ્છા સારી કહેવાય તે સમજવાની પહેલી જરૂર છે.
સત્ય આપણી ઇચ્છા પ્રમાણે વળે નહિ; વળે તે તે સત્ય નથી. ઉલટું સત્ય એવું જોઇએ કે તે આપણી ઇચ્છાને સત્ય બનાવે. તેથી સત્ય કેને કહેવું એ જાણવાની ખાસ જરૂર છે.
જ્યારે આપણે જગતને સામાન્ય દ્રષ્ટીથી જોઇએ છીએ ત્યારે જગતના સામાન્ય ભાવ અનુભવમાં આવે છે અને જ્યારે વિશેષ દ્રષ્ટીથી એટલે જ્ઞાન દ્રષ્ટીથી જોઇએ છીએ ત્યારે વિશેષ ભાવ અનુભવમાં આવે છે, તેનું ખરૂં કારણ એ છે કે વસ્તુઓને મૂળ ભાવ ક્રતા નથી પણ આપણા માનેલ ભાવ ફરે છે. સામા ય બુદ્ધિથી માનેલ ભાવ સાચા માનવાથી વિશેષ ભાવ અનુભવની બહાર જાય છે. વ્યવહારિક સુખ સાચુ' છે પણ તે તે કામ પુરતું છે. તે એમ બતાવે છે કે જીવન સુખ માટે છે; પણ જ્યારે એ જીવનને ખરાખર વાપરતાં આવડતું નથી ત્યારે સુખની હદ અંધાય છે કે જે પાછળથી દુઃખરૂપે દેખાવ આપે છે.
૬