________________
કાળની ગતિ.
ભગવાનનું અસ્તિત્વ દલીલથી સિદ્ધ થઈ શકે તેમ નથી. તે સિદ્ધ વસ્તુ છે. તેથી તે તર્કની પહેલાં સિદ્ધ છે. સિદ્ધ વસ્તુ બીજા સાથે સંબંધમાં આવવાથી ફેરફાર પામતી નથી ભગવાનના જેટલા ગુણનો વિચાર કરી શકાય છે તેટલામાં તે સમાઈ જતા નથી તેથી તેને અનંત ગુણવાળા કહે છે. અનંત ગુણવાળાને વિચારથી પહોંચી શકાય નહિ પણ શ્રદ્ધાથી એટલે સાચી માન્યતાથી પહોંચી શકાય છે. જે વસ્તુ નજીક છે, નિત્ય છે, જેની સત્તાથી વિચાર ચાલે છે તેને શ્રદ્ધાથી સ્વીકાર્યા વિના તેને વિચાર પકડી શકશે નહિ.
ક્રિયાથી સત્તા પુરી ગ્રહણ કરી શકાતી નથી પણ સત્તાથી ક્રિયા પુરી ગ્રહણ કરી શકાય છે. જે જ્ઞાનથી એવી વસ્તુ મળે કે જે મેળવ્યા પછી કાંઈ મેળવવાની જરૂર ન રહે તે ખરું જ્ઞાન છે. ખરું જ્ઞાન કિંમતી છે. જે સાયન્સવાળા સાયન્સના જ્ઞાનથી સુખ વધારી શકે તે તત્ત્વજ્ઞાની તત્વજ્ઞાનથી સુખ કેમ વધારી ન શકે? પણ જેમ સાયન્સથી મળતા સુખ માટે કેટલીક માન્યતા આગળથી માની લેવી પડે છે તેમ તત્ત્વજ્ઞાનના સુખ માટે કેટલીએક માન્યતા આગળથી સ્વીકારવાની
