________________
૬૪
બુદ્ધિનિયંત્રણ.
તેણે સાનીને ખેલાવી પેલી વીંટીના જેવી જ બીજી એ વીંટીએ કરાવી. એ મનુષ્ય પાતે મૂળ વીંટી કયી અને નવી એ કયી તે પરખી શક્યા નહિ. પેાતાના અંતકાળે મરણ શય્યા પર પડયા પડયા તેણે પુત્રાને એક પછી એક એલાવી દરેકને એકે એક વીંટી આપી; આથી ત્રણે જણાં તેના મૃત્યુબાદ પેાતાને હક્કદાર વારસ સમજવા લાગ્યા. પરંતુ વીંટીઓમાં રિતમાત્ર પણ ફેરફાર ન હોવાથી એક પણ પુત્ર પેાતાના હક્ક પુરવાર કરી શક્યા નહિ; અને કાણુ સાચા હક્કદાર એ ચર્ચા આજ સુધી અનિર્ણિત ઉભી જ છે. નામદાર શહેનશાહ! શ્ર્વરે ત્રણ જુદી જુદી પ્રજાને આપેલા આ ત્રણ યહુદિ, ઇસ્લામી અને ખ્રિસ્તીધમ વિષે પણ તેમજ સમજવું. દરેક ધર્મના અનુયાયીઓ પાતાના જ ધમ સાચા લેખે છે, પરંતુ વસ્તુતઃ કયા ધર્મ સૌથી વધારે સાચા છે એ પ્રશ્ન હજુ ઉભા છે, પેલી ત્રણ વીંટીઓની માફક એ પ્રશ્નાને હજી નિણૅય થઈ શક્યા નથી. ૧૮ મી સદીમાં જર્મન કવિ લેસિંગે અસહિષ્ણુતાની અવાસ્તવિકતા દર્શાવવાના હેતુથી. ઉપર્યુક્ત કથાને આધારે નાથન ધ સેજ' Nathan the Sage નામનું નાટક રચ્યું તે સમયે એ કથા અતિ પ્રસિદ્ધ થઈ હતી.
??