________________
૩૧૮
દ્વિતીયપરિચ્છેદ-સૂત્ર-પ
वेश्याऽनुरागप्रतिमं तदेतत्, सुस्पष्टदृष्टव्यभिचारदोषात् ।
घ्राणं यदेतद् व्यपदेशभाजं, प्राप्तप्रकाशं कुरुते मनीषाम् ॥८०॥
તવેતત્ = તે આ બૌધ્ધનું કથન, મુસ્પષ્ટ વ્યભિચારદોષ દેખાયેલો હોવાથી, વેશ્યાનુરાગ છે. યંત્ = કારણ કે પ્રાપ્તપ્રાશં = વિષયને પ્રાપ્ત एतद् घ्राणं
અતિશય સ્પષ્ટ, દૃષ્ટમિષાોષાત્ વેશ્યાના અનુરાગ, પ્રતિમં = ઃ સરખું કરીને જ જ્ઞાન કરાવનાર તરીકે માનેલી, = આ ઘ્રાણેન્દ્રિય, મનીષાં = બુધ્ધિશાળીઓને, વ્યપવેમાનં = દૂર દૂર દિશા અને સ્થાનના વ્યવહારને ભજનારૂં જ્ઞાન, સ્ને
કરે જ છે.
તથા ત્ર = તે આ પ્રમાણે -
=
=
Jain Education International
=
=
જૈનાચાર્યશ્રી બૌધ્ધને ઉત્તર આપતાં જણાવે છે કે હે બૌધ્ધ ! તમારૂં આ કથન ઘ્રાણેન્દ્રિયની સાથે અતિશય સ્પષ્ટ વ્યભિચાર દોષવાળું દેખાતું હોવાથી વેશ્યાના પ્રેમ જેવું છે. કારણ કે તમે આ હેતુથી શ્રોત્રને ચક્ષુની જેમ અપ્રાપ્યકારી સિધ્ધ કરવા જણાવો છો. શ્રોત્રં, અપ્રાપ્યાતિ, દૂરદૂરતિ વેશપવેશમાવત્ત્પાત્, ચક્ષુર્વત્ પરંતુ તમારો આ હેતુ જે સાધ્યને સાધવા મુકાયો છે. તે જ હેતુ તે જ સાધ્યના અભાવમાં અર્થાત્ પ્રાપ્યકારી એવી ઘ્રાણમાં સંભવે જ છે. જે હવે પછીના શ્લોકમાં અમે બતાવીએ છીએ. તમે પ્રાણને પ્રાપ્યકારી માનો જ છો. છતાં તેમાં દૂરદૂરદિગ્દશનો વ્યવહાર સંભવે જ છે. માટે હેતુ સાધ્યાભાવવર્તી થવાથી વ્યભિચારી જ થયો. વેશ્યાનું ચિત્ત પ્રતિનિયત પુરૂષના ભોગકાળે પણ અન્ય પુરૂષોમાં અનિયતપણે ભટકતું જ હોય છે. તેમ આ હેતુ પણ સાધ્ય બહાર ભટકે જ છે. તેથી વ્યભિચારી છે. ૧૮૦૫
રત્નાકરાવતારિકા
मन्दं मन्दमुदेत्ययं परिमलः प्राग् माधवीमण्डपाद् भूयः सौरभमुद्वमन्त्युपवने फुल्लाः स्फुटं मल्लिकाः । गन्धो बन्धुर एष दक्षिणदिशः श्रीचन्दनात् प्राप्तवा, नित्येवं ननु विद्यते तनुभृतां घ्राणात् तथा प्रत्ययः ॥ ८१ ॥
પ્રાક્ માધવીમઽપાર્ = પૂર્વદિશામાં માધવીના મંડપમાંથી, અયં મિત્તઃ = આ સુગંધ, મન્વં મન્વં ઉદ્ધેતિ = મન્દ મન્દ આવે છે. તથા પવને બગીચામાં, મછિl: l: મલ્લિકા સંબંધી ફુલો, ભૂય: સૌરમમ્ = અતિશય સુગંધને, મન્ત = આપે છે તથા રક્ષિવિશ: શ્રીવનાત્ = દક્ષિણ દિશામાં શ્રીચંદનમાંથી, વધુરઃ ષ: ગન્ધ:
=
- મનોહર એવી આ ગંધ, પ્રાપ્તવાન્ = આવે છે. નૃત્યેવં = આવા પ્રકારનો, પ્રાત્ = ઘ્રાણેન્દ્રિયથી, તથા પ્રત્યયઃ તેવા પ્રકારનો દૂરદિગ્દશવ્યવહાર નનુ = ખરેખર તનુભૃતાં - પ્રાણીઓને વિદ્યતે હે બૌધ્ધ ! થાય જ છે.
=
=
=
For Private & Personal Use Only
=
=
www.jainelibrary.org
