________________ अणुण्णा 379 - अभिधानराजेन्द्रः - भाग 1 अणुण्णा निक्षेपोऽस्यसे किं तं अणुन्ना ? अणुन्ना छव्विहा पन्नत्ता / तं जहानामाऽणुण्णा 1, ठवणाणुण्णा 2, दव्वाणुण्णा 3, खेत्ताणुण्णा 4, कालाणुण्णा 5, भावाणुण्णा 6 / से किं तं नामाणुण्णा ? नामाणुण्णा जस्स णं जीवस्स वा अजीवस्स वा जीवाणं वा अजीवाणं वा तदुभयस्स वा तदुभयाणं वा अणुण्ण त्ति नामं कीरइ, से तं नामाणुन्ना। से किं तं ठवणाणुण्णा? ठवणाणुण्णा जे णं कट्ठकम्मे वा पोत्थकम्मे वा चित्तकम्मे वा गंठिमे वा वेढिमे वा पूरिमे वा संघाइमे वा अक्खए वा वराडए वा एगओ वा अणेगओवा, सब्मावट्ठवणाए वा असब्मावठवणाए वा अणुण्णत्ति ठवणविजइ, से तं ठवणाऽणुण्णा / नामट्ठवणाणं को पइविसेसो ? नाम आवकहियं, ठवणा इत्तिरिया वा हुजा, आवकहिया वा, से तं ठवणाणुण्णा। से किं तं दव्वाणुण्णा? दव्वाणुण्णा दुविहापण्णत्ता। तं जहाआगमओ य, नो आगमओ य / से किं तं आगमओ य दव्वागुण्णा ? आगमओ दव्वाणुण्णा जस्स णं अणुण्ण त्ति पयं सिक्खियं ठियं जियं मियं परिजियं नामसमं घोससमं अहीणक्खरं अणचक्खरं अव्वाइद्धक्खरं अक्खलियं अमिलियं अवचामेलियं पडिपुग्नं पडिपुन्नघोसं कंठोडविप्पमुक्कगुरुवायणोवगयं से णं तत्थ वायणाए पुच्छणाए परियट्टणाए धम्मकहाए नो अणुप्पेहाए ? कम्हाए अणुवओगो दव्वमिति कट्टु नेगमस्स एगे अणुवउत्ते आगमओ य इक्का दव्वाणुना , दुन्नि अणुवउत्ता आगमओ दुन्नि दवाणुण्णाओ, तिण्णि अणुवउत्ता आगमओ तिण्णि दव्वाणुण्णाओ, एवं जावइया अणुवउत्ताओ तावइयाओ दव्वाणुण्णाओ। एवामेव ववहारस्स वि। संगहस्स एगो वा अणेगो वा उवउत्ता वा अणुवउत्ता वा दव्वाणुण्णावासा एगा दव्वाणुण्णा / उजुसुयस्स एगे अणुवउत्ते आगमओ एगा दव्वाणुण्णा, पुहत्तं नत्थि इतिण्हं / सद्दनयाणं जाणए अणुवउत्ते? अत्थकम्हा? जइजाणए अणुवउत्तेन भवइ, जइ अणुवउत्ते जाणए ण भवइ, से तं आगमओ दव्वाणुना।। से किं तं नोआगमओ दव्वाणुण्णा? नोआगमओ दव्वाणुण्णा तिविहा पण्णत्ता / तं जहा-जाणगसरीरदव्वाणुण्णा, भवियसरीरदव्वाणुण्णा, जाणगसरीरभवियसरीरवइरित्ता दव्वाणु ण्णा | से किं तं जाणगसरीरदव्वाणु ण्णा ? जाणगसरीरदव्वाणुन्ना अणुण्ण त्ति पयत्थाहिगारं जाणगस्स जं सरीरं ववगयचुयचावियचत्तदेहं जीवविप्पजदं सिजागयं वा संथारगयं वा निसीहियागयं वा सिद्धसिलागयं वा अहोणं इमेणं सरीरसमुस्सएणं अणुण्ण त्तिय पयं आघवियं पन्नवियं परूवियं दंसियं निदंसियं उवदंसियं / को दिट्ठतो? जहा- अयं घयकुंभे आसी, अयं महुकुंभे आसी, से तं जाणगसरीरदव्वाणुन्ना / से किं तं भवियसरीरदव्वाणुन्ना ? जे जीवजोणीजम्मनिक्खंते इमेणं चेव सरीरसमुस्सएणं आइत्तेणं जिणदिट्ठो णं भावो णं अणुण्णाति पयंसियकाले सिक्खिस्सइ, न ताव सिक्खइ। को दिटुं तो ? जहा- अयं घयकुंभे भविस्सइ, अयं महकुंभे भविस्सइ, से तं भवियसरीरदव्वाणुण्णा। से किं तं जाणगसरीरभवियसरीरवइरित्ता दव्वाणुण्णा ? जाणगसरीरमवियसरीरवइरित्ता दव्वाणुणा तिविहा पण्णत्ता। तं जहा- लोइया, कुप्पावणिया लोउत्तरिया यासे किं तं लोइया दव्वाणुण्णा ? लोइया दव्वाणुण्णा तिविहा पण्णत्ता / तं जहासचित्ता, अचित्तामीसिया। से किं तं सचित्ता? सचित्ता से जहा णामए रायाइ वा जुवरायाइ वा ईसरे वा तलवरे वा मांडलिएइ वा कोडंबिएइ वा सेट्ठीइ वा इन्भेइ वा सेणावई वा सत्थवाहेइ वा, कस्सइ कम्मि कारणे तुढे समाणे आसं वा हत्थिं वा उ वा गोणं वा खरं वा घोडयं वा एलयं वा चलयं वा दासं वा दासिं वा अणुजाणिज्जा / से तं सचित्ता। से किं तं अचित्ता ? से जहा नामए रायाइ वा जुवरायाइवाईसरेइ वा तलवरेइ वा कोडुबिएइ वा मांडलिएइ वा इब्मेइ वा सेट्ठीइ वा सेणावई वा सत्थवाहेइ वा, कस्सइ कम्मि कारणे तुढे समाणे आसणं वा सयणं वा छत्तं वा चामरं वा पडं वा मउडं वा हिरण्णं वा सुवण्णं वा कंसं वा मणिमुत्तियसंखसिलप्पवालरत्तरयणमाइयं संतसारसावऽजं अणुज्जाणिज्जा से तं अचित्ता दव्वाणुण्णा / से. किं तं मीसिया दव्वाणुण्णा ? मीसियादव्वाणुण्णा, से जहा नामए रायाइ वा जुवरायाइवाईसरेइ वा तलवरेइ वा मांडलिएइवा कोडुबिएइ वा इन्भेइ वा सेट्ठीइ वा सेणावई वा सत्थवाहेइ वा, कस्सइ कम्मि कारणे तुढे समाणे हत्थिं वा मुहमंडणमंडियं आसं वा घासगं वा मरमंडियं सकंडियं दासं वा दासि वा सव्वालंकार विभूसियं अणुजाणेज्जा, सेतं मीसिया दव्वाणुण्णा। से तं लोइया दव्वाऽणुण्णा। से किं तं कुप्पावणिया दव्वाणुण्णा ? कुप्पावणिया दव्वाणुण्णा तिविहा पण्णत्ता / तं जहा-सचित्ता अचित्ता मीसिया। से किं तं सचित्ता? से जहा नामए आयरिएइ वा उवज्झाइए वा कस्सइ कम्मि कारणे तुढे समाणे आसं वा हत्थिं वा उदि वा णावं वा खरं वा घोडं वा अयं या एलगं वा चलयं वा दासं वा दासिं वा अणुजाणिज्जा, सेतं सचित्ता कुप्पावणिया दव्वाणुण्णा।से किं तं अचित्ता,? अचित्ता से जहा नामए आयरिएइ वा उवज्झाएइ वा कस्सइ कम्मि कारणे तुट्टे समाणे आसणं वा सयणं वा छत्तं वा चामरं वा पट्टे वा मउडं वा हिरणं वा सुवण्णं वा