________________
દેવકુમાર સચિત્ર ધાર્મીક નવલકથા પ્રજાને પિતાના પ્રાણથી પણ વધારે વહાલી ગણે છે. જ્યાં અન્યાયનું નામ નિશાન પણ નથી, જ્યાં દુઃખની કઈ વસ્તુ નથી. જ્યાં વાઘ બકરી એક આરે પાણી પીએ છે. આવા પૂણ્યશાળી નગરને રાજા પણ પૂણ્યશાળી હોય તેમાં નવાઈ શી?
આ રાજવીને પરમાત્મા કૃપાથી પાંચ કુમાર હતા જેનું નામ વસંતસિંહ, દેવકુમાર, કેશવસિંહ, ભદ્રકુમાર અને પાંચમાનું નામ કીર્તિકુમાર હતું. આ પાંચ રાજ્યના સ્તંભ સમાન રાજકુંવરે ઘણું જ ઉમંગની સાથે આનંદ ભોગવી રહ્યા છે, પણ કુદરતની કઈ અન્ય ઘટના હોય તે કણ મિથ્યા કરી શકે તેમ છે. દરેક જાતનું સુખ તે મનુષ્યને ભાગ્યે જ મળે છે. અને સંપૂર્ણ સુખી કેાઈ વિરલા જ હોય છે !
આ વખતે મધ્યરાત્રી હતી બરાબર બાર વાગ્યા હતા. અંધકારે પિતાનું રાજ્ય ચારે બાજુ જમાવ્યું હતું. અને ચેર તથા વ્યભીચારી માણસે પણ પિતાના કામમાં મશગુલ બની રહ્યા છે. આ સમયે રાજકુમાર દેવકુમાર પિતાના મહેલમાં આમતેમ આંટા મારે છે અને બોલે છે કે –શું દુનિઆ ! શું સંસાર ! આજે મને આવા કુદરતી ખરાબ વિચારે કેમ આવે છે શું મારા માટે ભાવિ કંઈ જુદુ ઘડાયું હશે ભાવી! મારા માટે તું શું કરવા માગે છે? આજે મારા ભાઈના દર્શનને લાભ મને મલ્યા નથી. તે નથી રાજમહેલમાં! નથી કઈ જગાએ તેમનો પત્તો! શું મારા બધુને કોઈએ ફસાવ્યા હશે! શું કારાગ્રહમાં પુરાયા હશે! બધુ! બધુ ! મને તમારે વિયોગ ઘણે અસહ્ય લાગે છે! એક વખત તે તમારા મુખાર્વિન્દના દર્શન કરાવો ? એ ભાઈ, ઓ ભાઈ, શું તમે આ નિરાધાર દેવકુમારને મૂકી ક્યાં ચાલ્યા ગયા? શું વિધાતા તું પણ મારા ઉપર નિષ્ફર થઈને હસી રહી છે? હે આકાશના દે! તમને મારા બધુના વિયોગની દયા મારા ઉપર કિચિત પણ આવતી નથી ?