________________
૧૪
દેવકુમાર સચિત્ર ધાર્મીક નવલકથા મારા શરા સરદાર! આપણુ રાજા પ્રત્યેની આપણી નિમકહલાલી જગ પ્રસિદ્ધ છે. રાજા આપણે દાતા, ત્રાતા અને પિતા છે તેની પ્રતિષ્ઠા સાચવવી તે આપણે મૂખ્ય ધર્મ છે. આવો નિમકહલાલી બતાવવાનો પ્રસંગ ફરી ફરી આવશે નહિ. સાચે ક્ષત્રિય પિતાના દેશ માટે, પિતાની માતૃભૂમિ માટે, પોતાના માલીક માટે અને પિતાની ઈજજત માટે પિતાનું સર્વસ્વ અર્પણ કરે તેજ સાચે ક્ષત્રિય અને શુરવીર ગણાય છે. પીઠ બતાવનાર પુરૂષ હીચકારો અને બાયેલે ગણાય છે. માટે મારા વહાલા બિરાદરે ! આવો અણમેલ પ્રસંગ ભાગ્ય હોય તે જ પ્રાપ્ત થાય છે પ્રવિણસિંહ જેવા પામરને વશ કરવો અને તેને પરાજય કરે તેમાં તે શું મોટી વાત છે? લાલસિંહે શુરાતન આપતાં કહ્યું.
સાચે ક્ષત્રિય એજ કે, નમતું જરી દેશે નહિ. સાચે ક્ષત્રિય એજ કે, ટેક કદી તજશે નહિ. સાચે ક્ષત્રિય એજ કે, પ્રાણને ગણશે નહિ.
સાચો ક્ષત્રિય એજ કે, ઈજત ખાઈ જીવશે નહિ.
મહારાજા શ્રી વિરભદ્રસિંહજીને જય! કુચ શરૂ કરતાં લશ્કરે ગગન ભેદી અવાજથી સારૂં આકાશ ગજાવી મૂક્યું. અને કુચ આગળ વધવા માંડી. કુચ કરતાં કરતાં રણભૂમિના મોખરા પાસે લશ્કર આવી ચડ્યું ને શુરીલા વાજાં વાગવા માંડ્યા, ઢોલ-નગારાં વગાડી સૈનીકેને શુર ચડાવવામાં આવ્યો. ભાલા સામે ભાલા, શમશેર સામે શમશેર, ઘોડા સામે ઘેડા, અને પાયદળ સામે પાયદળ ગોઠવાઈ ગયાં. દેવકુમાર અને લાલસિંહ સેનાપતિ બન્યા જેથી લશ્કરમાં અને ઉત્સાહ આવ્યો.
હવે સામા સામી યુદ્ધ ચાલવા લાગ્યું, માણસે મૃત્યુને વશ થયા, રક્તધારાઓ વહેવા લાગી, શુરવીરે પિતાની માતૃભૂમિ માટે