________________
૬ ]
[ શીલધર્મની કથાઓ–૧. પાછળ આ જ ભાવના રહેલી છે. માનવસમાજની એ ભારે કરુણતા છે કે યોગ્ય ચિકિત્સક દ્વારા તનના રોગીઓની તે જ્યારે પૂરતી કાળજી લે છે, ત્યારે મનના રોગીઓને જેલની ચાર દીવાલો વચ્ચે ધકેલી દે છે. શરીર, મન અને આત્મા એ ત્રણેમાં જ્ઞાનદષ્ટિએ ભિન્નતા અને ભેદ સ્પષ્ટ હોવા છતાં, વ્યવહારદષ્ટિએ તે એ ત્રણે અભિન્ન છે, એકબીજ સાથે જોડાયેલાં છે એ ગહન સત્ય માનવી ભૂલી જાય છે.
શ્રાવક તે મુનિરાજને જોઈ તરત જ તમામ પરિસ્થિતિ સમજી ગયે, એટલે મુનિરાજને ભાવપૂર્વક વંદન કરી કહ્યું :
મુનિરાજ ! સિંહકેશર લાડુ તે તાજા જ આવ્યા છે.” પછી અંદર જઈ સિંહ કેશર માદકથી ભરેલું એક મેટે થાળ લઈ આવ્યું અને તે જોઈને મુનિરાજના અંગેઅંગમાં આનંદ છવાઈ રહ્યો. મુનિરાજે પાત્રો નીચે મૂક્યાં એટલે શ્રાવકે તમામ પાત્રો મેદકેથી ઠાંસોઠાંસ ભરી દીધાં.
મુનિરાજ જેવા પાછા ફરે છે કે તરત જ શ્રાવકે બે હાથ જોડી કહ્યું: “મુનિરાજ ! આપ જેવા મહાત્માનાં પગલાંથી મારું ઝૂંપડું પાવન બન્યું છે. આપ જેવા મહાન તપસ્વીનાં પગલાં મારા ઘરમાં થાય તેને હું મારું અહોભાગ્ય માનું છું. જેનધર્મ પાળવા છતાં મારું કમનસીબ એ છે કે હું ક્ષત્રિય જાતિને નહિ પણ વણિક છું. આપ જાણે છે કે વણિકના લેભને ભ હોય જ નહિ, એટલે આપની રજા હોય તે એક શંકા પૂછું!”
મુનિરાજ હવે અસ્થિરમાંથી સ્થિર થવા લાગ્યા હતા