________________
"૧૧૦ ]
[ શીલધર્મની કથાઓ-૧. અફીણ ઘોળીને પી જવાને વખત આવે. મેં સમયસૂચકતા -વાપરી તેને બાથરૂમમાં જવા અને હું પાછળથી આવું છું એમ કહ્યું અને એ રીતે તેના બાથરૂમમાં ગયા પછી હું ત્યાંથી છટકી ગઈ.
પુરુષ ભ્રમર જેવા છે. ક્યા વખતે અને કઈ રીતે તેનામાં શયતાન જાગ્રત થાય છે તેનું કશું ઠેકાણું નહિ, એટલે સ્ત્રી જાતે તે સારસંભાળ અને સાવચેતીપૂર્વક રહેવું જરૂરી છે. સ્ત્રીનું ચારિત્ર્ય તે કાચના વાસણ જેવું છે, તેમાં તડ પડ્યા પછી તે કદી સાંધી શકાતું નથી.
વાત કરતાં કરતાં શ્રીમતી થાકી ગઈ એટલે વખત શાંતિ રાખી તેણે કહ્યું: “તનમન ! બહારની અજ્ઞાત વસ્તુઓ આપણું મનને સૂચન કરી ઉત્તેજિત કરે છે અને એ સૂચન સામે મન પ્રતિક્રિયા કરે છે. પાણીમાં પથ્થર નાખીએ છીએ ત્યારે પાછું મેજાનું સ્વરૂપ લઈને પથ્થરની સામે પ્રતિક્રિયા કરે છે, તે રીતે તેને નત્યસમારંભમાં જતી જોઈને તે રાતે નાટક જોઈને પાછા આવતાં જે અનુભવ થયો તેની મને સ્મૃતિ થઈ અને એ સ્મૃતિએ મારા મનને ઉત્તેજિત કર્યું. તેના પ્રત્યાઘાતરૂપે મેં તને કડવા શબ્દ કહી દીધા. પણ એ શબ્દના સંદર્ભમાં વૃણે કે તિરસ્કારને બદલે માત્ર નેહ, પ્રીતિ અને રાગના તત્વ સિવાય અન્ય કશું ન હતું. ભાષા ભૂલભરેલી હતી, આશય શુદ્ધ હતે. પુરુષમાં રહેલી પશુવૃત્તિના શિકારનું જે રીતે ભૂતકાળમાં હું પાત્ર બની હતી, તે રીતે મારી પુત્રી સમાન પુત્રવધૂ કોઈ