________________
૨૫]
[ શિલધર્મની કથાઓ-. વિસ્મરણ થઈ ગયું છે એવા ઈન્દ્ર દેવને જવાબ આપતાં કહ્યું: “હું અહીં જ્યાં છું ત્યાં જ ઘણે સુખી છું. મારે તમારા સ્વર્ગની પરવા નથી. મારી ભૂંડણ અને મારાં બચ્ચાં એ જ મારું સ્વર્ગ છે માટે મહેરબાની કરી તમે સૌ અહી થી ચાલ્યા જાઓ.” બિચારા દે તે આ જવાબ સાંભળી સ્તબ્ધ થઈ ગયા. થોડા દિવસ બાદ દેએ એક સંકલ્પ કર્યો અને છાનામાના ત્યાં જઈને એક બચ્ચાને મારી નાખ્યું. તે પછી બીજાં બચ્ચાઓને અને છેલ્લે ભૂંડણને પણ મારી નાખી. આ પ્રમાણે પિતાના સમગ્ર કુટુંબને નાશ થયેલ જોઈ ઇન્દ્ર કરુણ વિલાપ કરવા લાગ્યું. પછી દેવેએ ઈન્દ્રના પિતાના ભૂંડના દેહને ચીરી નાખ્યું અને ભૂડના શરીરમાંથી બહાર નીકળ્યા બાદ પિતાને કેવું ભયંકર સ્વપ્ન આવ્યું હતું તેની ખબર પડતાં તે હસી પડશે. આ રીતે આત્મા પણું કર્મ સાથે એકમેક થઈ જતાં પિતાના શુદ્ધ અને અન ત સ્વરૂપને ભૂલી જાય છે.
વિદ્યુમ્માલીની સ્થિતિ પણ ભૂંડરૂપી ઈંદ્રના જેવી થઈ ગઈ હતી. તેણે શરમ અને લજજાહીન બની મેઘરથને જવાબ આપતાં કહ્યું: “અહીંથી મને લઈ જવા માટે તું આવ્યું તે તે બરાબર છે, પણ આ તારી ભાભીએ પાછો ગર્ભ ધારણ કર્યો છે અને હું અહીંથી ચાલી નીકળું તે પછી તેનું કેણુ? આવી સ્થિતિમાં રામે તે વગર વિચાર્યું સીતા માતાને જંગલમાં ધકેલી દીધાં, પણ આવું બેહૂદું મેં મારાથી કેમ થઈ શકે? તારી ભાભી મારી અનઆવડત માટે ઠપકો આપી રહી છે, પણ તેના હૃદયમાં મારા પ્રત્યે અપૂર્વ પ્રેમ અને