________________
૨૮ ]
[ શીલધર્મની કથાઓ–૧. ; સૌ રાજમહેલમાં ગયા અને રાજાને મળ્યાં ત્યારે ચંદનને રાજવી તરીકે જોઈ મલયાગિરિ હર્ષને આવેશમાં મૂર્શિત બની ગઈ. બંને બાળકે પિતાને વળગી પડ્યાં અને ચંદનના ચક્ષુમાંથી હર્ષાશ્રુની ધારા વહેવા લાગી. ભાનમાં આવતાં મલયાગિરિએ તરત જ પતિના ચરણે પકડી લીધા. સાગરદત્ત અને ભદ્રા પ્રથમ તે આ બધું શું છે તે ન સમજી શક્યાં પણ પછી ખરી વસ્તુસ્થિતિનું ભાન થતાં તેઓના આનંદની કઈ સીમા જ ન રહી. - ચંદને પિતાને જીવ બચાવનાર ભદ્રાને વંદન કરી મલયાગિરિ સામે જોઈ કહ્યું: “ભદ્રા બહેને મૃત્યુના પંથેથી મને બચાવી લઈ તારું સૌભાગ્ય અખંડ રાખ્યું છે. આ જન્મ તેમના ઉપકારને બદલે આપણે વાળી શકીએ તેમ નથી.” છે . ચંદનના શબ્દો સાંભળી ભદ્રા લજજા અને શરમના ભારથી ઘડી બે ઘડી તે એક શબ્દ પણ ન બોલી શકી. પરંતુ પછી પિતાના પતિ સામે જોઈ કહ્યું : “નાથ ! તમને જેમ મલયાગિરિ બહેને ધર્મને માર્ગ બતાવી પતનના માર્ગે જતાં અટકાવ્યા, તેમ એમણે મને શીલને માર્ગ બતાવી આધ્યાત્મિક મૃત્યુમાંથી બચાવી લીધી.” ભૂતકાળના બનાવનું વર્ણન કરી ભદ્રાએ કહ્યું : “દરેક જન્મ લેનાર માનવી માટે મૃત્યુ તે સ્વાભાવિક છે, પણ માનવીનું જ્યારે આધ્યાત્મિક મૃત્યુ અર્થાત્ શીલનું ખંડન થાય છે ત્યારે એ મૃત્યુ અત્યંત કરુણાજનક-દયાજનક બની જાય છે. માનવીનું એ જીવત મૃત્યુ છે કારણ કે એવું મૃત્યુ અનેક જન્મ-મરણના નિમિત્તે રૂપ બની જાય છે.”
એ
કે