________________
૧૭૮ ]
[[ શીલધર્મની કથાઓ–૧. ભગવાં વચ્ચે પહેરી ઈન્દોરમાં “કંચન અને કામિનીના વિષય પર જાહેર વ્યાખ્યાન આપી રહ્યા હતા. શ્રોતાજને એકચિતે સ્વામીજીનું પ્રવચન સાંભળતા હતા. ભલભલાને પણ કંચન અને કામિની પર ઘણા ઉત્પન્ન થઈ આવે તેવી તેમની તેજસ્વી વાણી અને સચેટ દલીલ હતી. પ્રવચન પૂર્ણ થતાં એક ભકતજને ઊભા થઈ સ્વામીજીને પૂછ્યું: “ગુરુદેવ! શાના લખનારા ઋષિ-મુનિઓએ કંચન અને કામિનીની વિરુદ્ધમાં ગમે તેવી સંગીન દલીલો કરી હોય, તે પણ તેઓના કથન પાછળ પ્રત્યક્ષ અનુભવ જેવું તે કોઈ તત્ત્વ નહોતું, એમ જ કહેવાયને?”
ભકતજનને પ્રશ્ન સાંભળી અખંડાનંદજી મુક્તકંઠે હસી પડ્યા અને પિતાના દેહ પરનું ભગવું વસ્ત્ર કાઢી શરીર પરના ડામ દેખાડી કહ્યું: “કષિ-મુનિઓના આધારે મેં આજનું પ્રવચન આપ્યું નથી, પણ કંચન અને કામિનીના કારણે મેં પિતે જ ડામ સહ્યા છે અને એ પ્રત્યક્ષ અનુભવના આધારે મેં તમારી પાસે મારું પ્રવચન કર્યું છે. નદીનાં મૂળ અને સંન્યાસીનાં કુળ સંબંધમાં ઊંડા ઊતરવાનું ચે.ગ્ય નથી, પણ મારી વાતની સત્યતા સંબંધમાં તમને કોઈને શંકા રહેતી હોય તે તમારા શહેરના પ્રતિષ્ઠિત નાગરિક નિર્મળબાબુને પૂછજો.” - એ સભામાં નિર્મળબાબુ પણ હાજર હતા, એટલે લેકે સ્વામીજીની વાતમાં કશી શકી ન રહી.