________________
૨૦. વેદના અને મુક્તિ
મારવાડમાં આવેલા મેડતા શહેરની સ્મશાનભૂમિ નજીક એક અદ્ભુત ચેાગી ધ્યાન ધરી રહ્યા હતા. એ ગામના નગરશેઠની પુત્રી સુજાતાનાં લગ્ન ત્યાંના જ એક પ્રતિષ્ઠિત શેઠના પુત્ર સાથે થયાં હતાં. પણ કમભાગ્યે લગ્ન પછી ઘેાડાં જ વર્ષોંમાં તેના પતિ મૃત્યુ પામ્યા, અને પતિના શખ સાથે ખળી મરવા તે મશાભૂમિ તરફ જઈ રહી હતી. તેની સાથે અનેક સ્ત્રી-પુરુષા હતા.
'
ચેાગીએ ખાઈના સતી થવાની વાત જાણી, એટલે સુજાતા પ્રત્યે તેને અનુકપા જાગી અને ઉપદેશ દેવાની સ્ફુરણા થઈ. સુજાતાને પેાતાની પાસે મેલાવી તેમણે કહ્યું : એન ! તારા પતિના નિવ દેહ સાથે ચિતામા ખળી મરવા તું તૈયાર થ છે. પણ મને તે આમાં તારા પતિ કાણુ ? એ જ વાત સમજાતી નથી. ફ્રેહને પતિ માનતી હૈા તા તારા પતિના દેહ તા અહીં જ પડેલા છે. તારા પતિના આત્માને પતિ માનતી હૈ। તા આત્માનું કદી મૃત્યુ થતું જ નથી, તે તેા કર્માનુસાર એક દેહમાં મુક્ત થઈ અન્ય દેહ ધારણ કરી લે છે. ’
સુજાતાએ કહ્યું : ‘ગુરુદેવ! મારા પતિના આત્માની જે ગતિ થઈ તેવી જ મારી થાય એવી ઈચ્છાપૂર્વક હું” મારા પતિન માગે તેમની સાથે જ પ્રયાણ કરી રહી છું.
