________________
૧૮૦ ]
[ શીલધની કથાઓ-૧. બાજે દિવસ સવારમાં નાહી-ધેાઈ પૂજાપાઠ કરી પતિ-પત્ની અને જે ઝાડ નીચે ધન દાટ્યુ* હતુ ત્યાં જઈને જૂએ છે તેા ધન ના મળે. ખ'ને જણાને ભારે આશ્ચય થયું કારણ કે ધન દાટવાની વાત તેએ અને સિવાય અન્ય કોઈ જાણતું ન હતુ, અને હજી તેા બાર કલાક પહેલાં જ એ ધન દાટવામાં આવ્યું હતું. બ્રાહ્મણે તેા રાજાની પાસે જઈ ફરિયાદ કરી કે મારું તમામ ધન ફાઈ ઉઠાવી ગયુ છે. બ્રાહ્મણ ધન લઈ આવ્યેા હતા અને તે દૃાયું હતું તે વાતનુ કાઈ સાક્ષી ન હતું. ધન દાટતી વખતે આસપાસમાં કોઈ જ ન હતુ, તે વાત તે બ્રાહ્મણે પાતે જ કરેલી, એટલે આ ધનના ચારને કઈ રીતે પકડવા એ મેટા કેયડા હતા. ન્યાયને કાઈ મૂ ંઝવણભર્યો પ્રશ્ન આવે ત્યારે એ કાય મહામંત્રી અભયકુમારને સોંપવામાં આવતું, અને આ ફરિયાદને ન્યાય કરવાનું કામ પણ અભયકુમાર પર આવ્યું. અભયકુમારે બ્રાહ્મણને એકાંતમાં પેાતાની પાસે ખેલાવી આ બનાવને લગતી તમામ માહિતી પૂછી. બ્રાહ્મણ બિચારા અત્યંત ભાળેા અને સરળ હતા. તેણે કહ્યું કે : ‘રાત્રે મારા ઘરની નજીક પહેાંચતાં મારી પત્નીએ પાળેલા કૂતરા ભસવા લાગ્યા, એટલે દ્વારની સાંકળ ખખડાવ્યા વિના જ તેણે ઘરનાં દ્વાર ઉઘાડચાં. વિયેાગના લાંખા સમય દરમ્યાન તે સતત મારું ધ્યાન ધરતી, એટલે જે દિવસે હું પાછળ ફર્યાં તે પહેલાંની રાતે તેને સ્વપ્ન દ્વારા મારા પાછા આવવાની આગાહી મળેલી. તેથી ભાજનની વિવિધ સામગ્રી તૈયાર કરી મારી જ રાહ જોઈ તે બેઠી હતી. વર્ષોના અંતે અમે મળ્યાં