________________
૧૨. વૈભવનાં વિષ ]
[ ૧૦૯
•
પુત્રીએ અને સાસરે આવતી નવવધૂની મામતમાં, માતાઅને સાસુના મનમાં ભારે ઉચાટ રહે છે, પણ તેનો સખ ધ માતા અને સાસુએ જીવનના પૂર્વાધમાં મેળવેલા અનુભવા સાથે હાય છે. માનવમન મહાસાગર જેવુ ઊંડુ છે અમે સમુદ્રનાં તરંગાની માફક તેના મનમાં આઘાત-પ્રત્યાઘાતરૂપી લાગણીઓની રમત ચાલી જ રહેલી હોય છે. આપણા વડીલે આપણને આમ શા માટે કહે ? એ દૃષ્ટિએ વિચારવાને બદલે આમ કહેવા પાછળ શું કારણ હશે ? એ રીતે વિચારે તે આ જગતમાં માનવીનાં માટાભાગનાં દુઃખાના અંત આવી જાય.
જ્યારે હું તારી ઉંમરની હતી ત્યારે મારા જીવનમાં એક એવા કરુણ બનાવ અની ગયા કે જેના પ્રત્યાઘાતાની અસરમાંથી હું આજ દિવસ સુધી મુકત થઈ શકી નથી. તારા સાસરા આફ્રિકા હતા ત્યારે મારી માટી બહેન અને તેના પતિ સાથે હું પણ તારી જેમ શૃંગાર સજી એક નાટક જોવા ગઈ હતી. માડી રાતે પાછા આવ્યા એટલે હું પણુ મેનના રૂમમાં જ સૂઈ રહી. રાત્રિના છેલ્લા પહારે મારા પલંગ પર આવી કાઈ એ મારા દેહ સાથે અડપલું કરતાં હું... જાગી ગઈ, અને જોઉં છું તેા એ મારા વડીલ બંધુ જેવા મારા બનેવી જ હતા. હું આ દૃશ્ય જોઈ છળી પડી. એના કાંઈક અસ્પષ્ટ શબ્દો મને યાદ છે તે આમ હતાઃ ૮ શ્રીમતી ! તારી એકલતા જોઈ મારું' હૃદય દ્રવી જાય છે, ચૌવનાવસ્થા તા કુદરતે માનવને ભાગવવા આપી છે–વેડફી દેવા નહિ. મારી પડખેના પલ’ગમાં જ મારી મહેન નિદ્રાવસ્થામાં હતી, એ જાગી જાય અને આ દૃશ્ય જુએ તે મારે અને તેણે બંનેએ