________________
૧૨. વૈભવનાં વિષ ]
[ ૧૦૭ ઘરજમાઈ તરીકે રહેવાને બદલે તારા વ્યક્તિત્વને લોપ કરાવી, તને મારા અનુરૂપ પત્ની બનવાની મેં જે ફરજ પાડી, તેના માટે માફી તે મારે જ તારી માગવાની છે !”
પછી તે શ્રીમતીએ પિતાના કોમળ હાથ વડે મને બોલતે અટકાવી રડતાં રડતાં કહ્યું : “નાથ! ભૂતકાળમાં થઈ ગયેલી મારી ભૂલેને યાદ કરીને હવે મને વધુ શરમિંદી ન કરે. શ્રીમતીના આ શબ્દના સંદર્ભમાં તેનામાં રહેલી અદ્ભુત સન્મતિનું મને દર્શન થયું, અને ભૂતકાળનાં દુઃખદ સ્મરણેનું કાયમ માટે વિસર્જન કરવા શ્રીમતીનું નામ આજથી મેં સન્મતિમાં ફેરવી નાખ્યું છે. પ્રાણ સાથે જ પ્રકૃતિ જાય એ વાત એકાંત સત્ય નથી. જગતમાં જેમ બધું જ પરિવર્તન રૂપ છે તેમ માનવીની પ્રકૃતિનું પણ પરિવર્તન થઈ શકે છે. એમ ન હેત તે, દઢપ્રહારી જેવા ભયંકર હત્યારાને મોક્ષ એ જ જન્મ ન થઈ શક્યો હોત. કળાકારો પથ્થરમાંથી અદ્ભુત-આહલાદક મૂતિ બનાવી શકે છે, તે જેમાં ચેતન આત્મા રહેલ છે તેને પણ પ્રેમની કળાદ્વારા મહામાનવ. કેમ ન બનાવી શકાય? શ્રીમતી અને હું બંને અન્ય ના અધું અંગ જેવાં બની જીવન જીવવા પ્રયત્ન કરીશું.”
- વાંદરાના પેટમાં ખીર અને સ્ત્રીને પેટમાં કઈ વાત. ટકી શકતી નથી. એક દિવસે તનમન તેની બહેન અને બનેવી સાથે નૃત્યસમારંભ જેવા જવા તૈયાર થઈ. તેણે કાનમાં આકર્ષક લટકણિયાં અને હાથે સુશોભિત મણિકંકણ પહેર્યા હતાં. કમળસમા અંબેડામાં સુગંધી ફૂલની વેણી લટકી રહી. હતી, અને ફેશનેબલ કટવાળી ચોળીમાંથી ઉદરની નીચે