________________
૧૬૦ ]
[ શીલધર્મની કથાઓ-૧. મુનિરાજે ગંભીરભાવે કહ્યું: “મહાનુભા! માનવજીવનમાં કેટલાંક ગૂઢ રહસ્ય એવાં હોય છે, કે જેને વ્યક્ત ન કરતાં હૃદયના ગહનખૂણે ગોપવી રાખવાં પડે છે, કારણ કે તે ખુલ્લાં કરવામાં આવે તે મહાસંતાપના કારણરૂપ બની જાય અને જીવન પણ કલુષિત થઈ જાય. કેટલીક બાબતે વિષે જીવનમાં જ્ઞાનને બદલે અજ્ઞાન હોય તે જ આશીર્વાદરૂપ છે. એટલે સુનંદા અને આ હરણને જીવને પૂર્વે શું સંબંધ હતો એ વાત તમે બંને ન જાણે એમાં જ તમારાં સુખ અને શાંતિ રહેલાં છે.”
સુનંદા ગળગળી થઈ બેલીઃ “ગુરુદેવ! સત્ય ગમે તેટલું ભયંકર હોવા છતાં પણ સત્ય હમેશાં સત્યરૂપે જ રહે છે, અને તેને જાણવાથી જીવને ગમે તે કલેશ અને સંતોષ થાય તે પણ સત્યની આજ્ઞા ઉપર ઊભા રહ્યા સિવાય આ સંસારમાં કોઈ જન્મમરણના ફેરા ટાળી શકવાને શક્તિમાન થતું નથી.”
બંને જણાએ મુનિરાજને આ વાત કહેવાને ફરી આગ્રહ કર્યો એટલે મુનિરાજે સુનંદા સામે જોઈ કહ્યું : “આ હરણના પૂર્વભવના જીવનની વાત સાથે યૌવન વયમાં તમને થયેલા અનુભવની વાત સંકળાયેલી છે રૂપસેનના સંબંધની એ વાત તમે સ્પષ્ટ રીતે કહી સંભળાવે એટલે તેના અનુસંધાનમાં આ હરણ વિષેની જે વાત હું કહીશ તે તમે સમજી શકશે.” | મુનિરાજની વાત સાંભળી બગીચામાં પિષ મહિનાની કડકડતી ઠંડીમાં જેમ હિમ પડે અને એકાએક લીલાં વૃક્ષો