________________
૧૨. વૈભવનાં વિષ
ઘણાં વર્ષો પહેલાની વાત છે,
એક નગરમાં પૂર્ણભદ્ર નામને શેઠ રહેતું હતું. તેને શ્રીમતી નામે પત્ની હતી અને ચાર પુત્ર હતા. પુત્રને ત્યાં પણ પરિવાર હતે. પતિ-પત્ની બંનેએ વૃદ્ધાવસ્થામાં પ્રવેશ કર્યો હતો, તેમ છતાં વ્યાવહારિક તમામ કાર્યોમાં શ્રીમતીનું ચલણ મુખ્ય હતું. પુત્ર અને પુત્રવધૂઓ તેની આજ્ઞાનુસાર વર્તતાં. વૃદ્ધાવસ્થામાં પણ પૂર્ણભદ્ર અને શ્રીમતી એક બીજાના પડછાયાની માફક રહેતાં, પતિ-પત્ની એક બીજાના અર્ધા અંગ જેવા છે તેનું સરસ નિદર્શન તેમની જીવનપદ્ધતિમાંથી થતું.
શેઠના નાના પુત્રની પત્ની તનમન એક શ્રીમંત શેઠની લાડકી પુત્રી હતી અને મોટા ઘેર સુખ વૈભવમાં ઊછરી હતી, એટલે જરા વધુ પડતી શોખીન હતી. તનમનની અભિરુચિ, એના શોખ, એની વૃત્તિ, એના વિચારો અને જીવનદષ્ટિ ઘણીવાર શ્રીમતીને અકળાવતાં, તેની આછકલી રહેણીકરણ પ્રત્યે શ્રીમતીને ભારે સૂગ હતી તેથી ઘણીવાર ધમકાવતી. આવી તકરારો અને બોલાચાલી વખતે પૂર્ણભદ્ર શ્રીમતીને શાંતિ રાખવા સમજાવતાં કહેતા, “આપણે અપરાધ કરનાર વ્યક્તિ આપણું કર્મોની પ્રેરણાથી જ આપણે અપરાધ કરે છે અને આ દૃષ્ટિએ આપણું કર્મો જ સાચા અપરાધી છે, તો તે માટે અન્ય પર શા માટે ક્રોધ કરે?” આવી દલીલ સામે