________________
[ ૯૫
११. दृष्टिपूतं न्यसेत् पादम् ] ગઈ. સુશીલાએ લહેકાપૂર્વક કહ્યું “રાજન ! સૌથી પ્રથમ તે આ પીણાના સ્વાદની મોજ માણે.”
રાજાને લાગ્યું કે જૂદી જૂદી પ્યાલીમાં જૂદા જૂદા પ્રકારનું પીણું હશે, પણ પાંચેય પ્યાલીઓમાં એક જ જાતનું શરબત હતું. શરબતની પ્યાલીઓના રંગ જુદા જુદા હોવા છતાં સ્વાદ તે બધામાં એકસરખે હતે. રાજાની ઈચ્છા કોઈ પણ પ્રકારે સુશીલાની દાસીને ઘરમાંથી દૂર કરવાની હતી એટલે શરબત પી લીધા પછી યુક્તિપૂર્વક સુશીલાને કહ્યું: “તમારી દાસી વેતા વિનાની અને ભૂખ લાગે છે. એક જ પ્રકારનું શરબત હોવા છતાં પાંચ પ્યાલીઓ બગાડવાનું પ્રજન શું? આવી મૂર્ખ દાસીને અત્યારે ને અત્યારે જ ઘરમાંથી બહાર હાંકી કાઢે.”
સુશીલાએ લાગ જોઈને બરાબર સોગઠી મારતાં કહ્યું રાજન ! આપ આ સાદી વસ્તુ સમજતા હતા તે રાજ્ય મહેલની અનેક રાણીઓને છેડી મધ્યરાત્રિએ દુષ્ટ મનોકામનાની સિદ્ધિ અર્થે અહીં ન આવ્યા હોત ! નાના મોંએ મોટી વાત કરે તે માફ કરજો, પણ વેતા વિનાના અને મૂર્ખ તે મને આપ પોતે જ લાગે છે. દુર્ગધ, વિષ્ટાદિથી ભરેલા અને સર્વત્ર અશુચિમય એવા શરીરમાં રાગી-વિષયી મૂઢજન જ રમણ કરવા ઈચ્છે. દુર્ગધયુક્ત તથા મળ-મૂત્ર જેમાં ભરેલાં છે તેવા શરીરને કાઈ ડાહ્યો માણસ તે રતિ કરવા એગ્ય ન જ માને, માત્ર મૂર્ખને જ તેમાં પ્રીતિ કરવાનું મન થાય છે. જેમ ભયંકર કોઢથી પીડાતે માણસ શરીરને
જેમાં પરત કરી
કે