________________
આસ્તિક
ઈડસ્પતિ
લઈને તારા પિતાને આશ્રમમાં જા. શંકર ભગ- તમારી જે ઈચછા હોય તે કહે તે હું આપું. આસ્તિકે વાનની આજ્ઞા માથે ચડાવી એ પિતાના પિતા માગ્યું કે સર્પ સત્ર આ ક્ષણથી જ બંધ રાખે, કશ્યપના આશ્રમમાં ગઈ અને ત્યાં સુખમાં દિવસો એટલું જ માગું છું. આ ઉપરથી રાજા વિમસ્ક નિર્ગમન કરતી હતી. દેવી ભાગ, નવમ૦ અ૦ થઈ ગયું અને બીજું કાંઈ માગવાની વિનંતી કરી, ૪૭–૪૮:
પણ આસ્તિકે બીજું કશું માગ્યું જ નહિ. છેવટે
જન્મેજયે સર્ષ સત્ર બંધ કર્યો, તક્ષક ઉગરી ગયે વખત જતાં જન્મેજય રાજાએ સર્પસત્રને આરંભ કર્યો. એણે હજારો નાગનાં કુટુંબોને બાળી અને આસ્તિક પોતાની માતા પાસે પાછો ગયો |
ભાર૦ આદિ અ૦ ૫૧-પ૩. નાંખ્યાં. આથી મોટા મોટા નાગ વિચારવા લાગ્યા
આસ્તીક આસ્તિક ઋષિ તે જ. કે આસ્તિક કઈ રીતે આપણું સંરક્ષણ કરે.
આહવનીય અગ્નિહોત્રીની યજ્ઞશાળામાં પૂર્વ તરફઆસ્તિક નાગોને ભાણેજ થતું હતું. એટલામાં
ના કુંડમાં હોય છે તે અગ્નિ. તક્ષક નાગના ઉપર જ મરણને પ્રસંગ આવ્યું
આહિચ્છત્ર અહિચ્છત્ર જુઓ. તક્ષક સર્પ સત્રથી ડરીને ઇન્દ્રને શરણે જઈ તેના
આહક સેમવંશી યદુરાજાના સાત્વત નામના કુળમાં સિંહાસનને વળગી છુપાઈ બેઠે હતો. જન્મેજયની
જન્મેલા પુનર્વસુ રાજાને પુત્ર. એને અનેક પુત્ર અજ્ઞાનુસાર સર્પસત્રના ઋત્વિજોએ હોમવા સારુ
હતા, પણ તેમાં દેવક અને ઉગ્રસેન એ જ નામાંતક્ષકનું આવાહન કર્યું, છતાં તક્ષક આવ્યું નહિ.
ક્તિ હતા. અંતર્દષ્ટિથી તક્ષકના ન આવવાનું કારણ ઋષિ-
* આહક (૨) એક યાદવ. એ શ્રીકૃષ્ણની સાથે સ્વમેત
આ ઓએ જાણ્યું. હવે શું કરવું તેને ઋત્વિજે વિચાર પચેક ક્ષેત્રમાં ગયો હતો. સામ્બને ઋષિએ આપેલા કરતા હતા એટલે જન્મેજયે કહ્યું કે મારા પિતાના શાપને લઈને ઉત્પન્ન થયેલા મૂશળનું ચૂર્ણ કરીને વેરીને લાવે. એ ગમે તે મેટા માણસને શરણે એણે સમદ્રમાં નાંખી દીધું હતું | ભાગ ૧૦–૮૨–૫; ગયે હોય તેની ચિંતા નહિ. આ ઉપરથી ઋવિ- ૧૧-૧-૨૧. એ ઇન્દ્ર સહિત તક્ષકનું આવાહન કર્યું. ઈન્ડે આહકી પુનર્વસુ રાજાની કન્યા, આહકની ભગિની. તક્ષકને તજી દીધે. એક તક્ષક ખિન્ન વદને એને પતિ કેણ હતા તે જણાતું નથી. કુંડની ઉપર આવી ઊભો.
આક્ષીળ ભરદ્વાજાગિરસ વંશ માલિકામાંના હિંગેત્રીય બીજી તરફ એમ બન્યું હતું કે બધા નાગ એકઠા ઋષિ (૩ અંગિરા શબ્દ જુઓ.) થઈ કશ્યપ પાસે, તક્ષક અગ્નિકુંડ પર આવે તે પહેલાં જ સર્પસત્ર બંધ કરાવવા, પોતાની બહેન જરત્કારના પુત્ર આસ્તિકને મેકલે, એવી વિનંતી ઈક્ષલા નદીવિશેષ / ભા૨૦ ભ૦ ૯-૧૭. કરવા સારુ ગયા હતા. આ ઉપરથી આસ્તિક ઈજ્ય અધ્વર્ય નામના ઋવિજને કરાવવાનાં કર્મજન્મેજયની સ્તુતિ કરી એને પ્રસન્ન કર્યો. જન્મેજય હવન, પૂજન ઈએ બ્રહ્મદેવના દક્ષિણ મુખમાંથી ખુશી થશે અને આસ્તિકની ઈચ્છા પૂરી કર્યા બાદ ઉત્પન્ન થયેલ છે. બીજુ જે કરવું હોય તે કરવું એવું એના મનમાં ઈડવિડ સૂર્યવંશી ઇક્વાકુ કુળના શતરથ રાજાનું આવ્યું. આસ્તિકની વાણી ઉપર જન્મેજય તેમજ બીજું નામ. એને ઇલવિલ પણ કહ્યો છે. એના વિજે મોહ પામી ગયા હતા, એટલામાં તક્ષક પુત્રનું નામ અડવિડ. આવી યજ્ઞકુંડની ઉપર આકાશમાં આવી ઊભે. ઇડવિડા (ઇલવિલા શબ્દ જુઓ.) તક્ષકને જોઈને શત્રુ આ જાણી જન્મેજયને ઇડસ્પતિ તષિત નામના બાર દે માંને એક (તુષિત બહુ આનંદ થયે, અને આસ્તિકને પૂછ્યું કે શબ્દ જુઓ.)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
