Pauranik Kathakosha Part 1

Author(s): Dahyabhai P Derasari
Publisher: Granthlok Ahmedabad

Page 349

પારુષેય
૩૪૦
પ્રજાપતિ
પૌરુષેય જેઠ મહિનાના સૂર્યના સમાગમમાં આવે પ્રઘસ (૨) સુગ્રીવે મારે એ નામને રાક્ષસ ! છે તે રાક્ષસ. (૫. શુક્ર શબ્દ જુઓ.)
વા૦ ર૦ યુદ્ધ સ૦ ૪૩. પીણમાસ એક ઋષિ. (૨. અગત્ય શબ્દ જુઓ.) પ્રઘસ રાવણ પક્ષને એક રાક્ષસ. પૌલકાયિની ત્રગડાની સત્તાવાળા અંગિરા કુળમાં પ્રવાસ લક્ષમણને કૃષ્ણથી થયેલા પુત્રોમાં એક થયેલે ઋષિ.
પ્રધેષ અશોકવનમાં સીતાના સંરક્ષણ સારુ રાખેલી પૌલમૌલિ એક ઋષિ (ર. કશ્યપ શબ્દ જુઓ.) એક રાક્ષસી. } વા૦ રા૦ સુંદર૦ સ૨૪. પૌલય પુલસ્ય ઋષિના પુત્ર વિશ્રવા ઋષિનું પ્રચંડ વિષ્ણુના આઠ પાર્ષદમાં એક નામાન્તર.
પ્રચિન્વાન સોમવંશી પુર રાજાના પુત્ર જન્મેજયને પૌલત્ય (૨) એક ઋષિ. (૩ ભગુ શબ્દ જુઓ.) પુત્ર. એના પુત્રનું નામ પ્રવીર, પોલત્ય (૩) એક ઋષિ. (૨. અગસ્થ શબ્દ જુઓ.) પ્રચેતસ ઉત્તાનપાદ વંશના પ્રાચીન બહિં રાજાને પીલહ પુલહ ઋષિને વંશજ.
શકું અથવા સવર્ણ નામની ભાર્યાની કુખે થયેલા પલિ એક ઋષિ. (૩. વસિષ્ઠ શબ્દ જુઓ.) દશ પુત્ર. એ બધા સરખા શીલવાન હોવાથી પોલેમ પુલેમાને પુત્ર એ હિરણ્યપુરમાં રહેતો તેમણે તપ કરીને રુદ્રને પ્રસન્ન કર્યા. એમને મનેહતો અને એને અજુને માર્યો હતો,
રથ પાર પડ્યો. પૃથ્વીને ઘણું વૃક્ષો વડે ભરપૂર પૌલમ (૨) દક્ષિણ મુદ્ર આગળનું તીર્થવિશેષ. જોઈ એ પિતાના નેત્રાગ્નિ વડે વૃક્ષને બાળવા (નારીતીર્થ શબ્દ જુઓ.)
લાગ્યા. કંડુંક ઋષિને પ્રમ્લેચા નામની અપ્સરાથી પૌલામતીર્થ તીર્થવિશેષ. | ભાર આ૦ ૨૩૬-૩, થયેલી મારીષા નામની કન્યા વૃક્ષોનું પાલન કરતી પૌલેમી બાર આદિત્ય માંહ્યલા શક્ક નામના આદિત્ય- હતી. એ કારણથી મારીષાનું વાક્ષી એવું નામ ની સ્ત્રી. એ પુલેમાની કન્યા હતી એમ જણાય પડયું હતું. એ મારીષાને એમને પરણાવી શાંત છે, કારણુ ગ્રંથમાં એ અસુર કન્યા હોવાનું કર્યા. એઓ બહુ સમર્થ હતા. વાલીને પેટે એમને માલૂમ પડે છે. | અધ્યારુ રા૦ અ સ, ૧ ચંદ્રવતી નામે કન્યા અને દક્ષ નામે પુત્ર થયાં હતાં. શચી અને આ એક એવું કેઈ કહે છે એ ભૂલ છે. એ પ્રાચેતસ દક્ષ એ નામે પ્રસિદ્ધ હતા. પૌષાજિતિ એક બ્રહ્મર્ષિ. (. અંગિરા શબ્દ જ.) પ્રચતા વરુણનું નામાંતર. પૌષ્ટી પુરૂની ભાર્યા. / ભાઆ૦ ૮૮-૮૪. પ્રચેતા (૨) સોમવંશી કુહ્યુકુળત્પન્ન દમના રાજાને પૌષ્ય સૂર્યવંશી પુષ્યરાજાના પુત્ર ધ્રુવસંધિનું બીજ પુત્ર. એને પ્રાચેતસ નામે સે પુત્ર હતા. નામ. એની સ્ત્રીએ ઉત્તક કષિને ગુરુદક્ષિણામાં પ્રજઘ અંગદે મારેલે રાવણ પક્ષને એક રાક્ષસ | પિતાનાં કાનનાં દિવ્ય કુંડળે આપ્યાં હતાં. વા. રા. યુ. સ. ૭૫. પૌષ્યાયન એક બ્રહ્મર્ષિ. (ભગુ શબ્દ જુઓ.) પ્રજઘ (૨) રામ પક્ષને એક વાનર, એણે સંપાતિ પ્રકાશન નાગવિશેષ. / ભા. આ પછ–૬ ઇત્યાદિ રાક્ષસોને માર્યા હતા. તે વા૦ રા૦ યુદ્ધ પ્રકાશ તમ ઋષિને પુત્ર. એને પુત્ર વાગ. સ. ૪૩, વાતહવ્ય શબ્દ જુઓ.)
પ્રજન સેમવંશી પુરુકુળના કુરુ રાજાના પાંચ પુત્ર પ્રકાશ (૨) વિષ્ણુના દૂત.
પિકી નાને.. પ્રકાશક રેવત મનુના પુત્રોમાંને એક.
પ્રજાગરા એક અપ્સરા. પ્રગાથા એક બ્રહ્મર્ષિ.
પ્રજાપતિ મુખ્યત્વે કરીને બ્રહ્મદેવનું નામ. પ્રઘસ મારુતિએ મારેલો રાવણ પક્ષને એક રાક્ષસ. પ્રજાપતિ (૨) મરીચિ આદિ બધા બ્રહ્મમાન સપુત્રે વા. રા૦ સુંદર૦ સ૦ ૪૬.
અને તેમના જ કશ્યપાદિ પુત્રે તે.