________________
પિનાક ૩૩૦
પુડ્રદેશ એ નામે અવતરેલા ચારે ભાઈઓ તેમને જઈના પિશગ એક નાગવિશેષ. સંસ્કાર થયા પછી પોતાના પિતાને કહેવા લાગ્યા પિશાચ ભારતવષય દેશ | ભાર, ભીષ્મ અ૦ ૯. કે અમને તપ કરવા અરણ્યમાં જવાની આજ્ઞા પિશાચ (૨) દેવયોનિમાં ગણેલી એક જાતિવિશેષ. આપે. પિતાએ કહ્યું કે હું દરિદ્ર અને વૃદ્ધ છું, પિશન કૌશિક ઋષિના સાત પુત્રોમાં એક (પિતૃમાટે મને આમ તજીને જવું એ યોગ્ય નથી. એ વતય શબ્દ જુઓ.) ઉપરથી ચારે ભાઈઓએ વિચાર કરી પિતાને એક પિલિ એક બ્રહ્મર્ષિ. (ભગુ શબ્દ જુઓ.) કલેક લખી આપ્યું અને કહ્યું કે આપ આ શ્લેક પીઠ કોણે મારેલે નરકાસુરને સેનાપતિ. (નરકાસુર લઈને બ્રહ્મદત્ત રાજાને બતાવશો એટલે એ આપને શબ્દ જુઓ.) ઘણું દ્રવ્ય આપશે. આમ કહીને ચારે ભાઈઓ તપ પીતહવ્ય વાતહવ્યનું જ નામ. કરવા અરણ્યમાં ગયા. ચારે પુત્રોના ગયા પછી પીતાંબર પીળું વસ્ત્ર પ્રિય હોવાથી પડેલું વિષ્ણુનું સુદરિદ્ર લેક લઈને બ્રહ્મદર રાજા પાસે ગયે. નામ આ લેક સુદરિદ્ર આપે તે જોતાં જ બ્રહ્મ
પીવરી બહિષ પિતરની માનસકન્યા. એને વરણી દત્ત રાજાને ઐશ્વર્યના લેભે કરીને વિસ્મત થયેલ પણ કહેતા. એ શુક્રાચાર્યની સ્ત્રી હતી. પૂર્વ જાતિસ્મરણ ફુરી આવતાં મૂરછ આવો. પુછાષ્ઠક એક નાગવિશેષ. કંડરિક અને સુબાલક નામે પ્રધાનપત્રો તરીકે પુજકસ્થળા એક અસરા. એ જ શાપ પામવાથી જન્મેલા બન્ને ભાઈઓ પણ એ શ્લોક વાંચીને અંજના રૂપે થઈ હતી. મૂચ્છિત થયા. કેટલીક વાર ત્રણે જણ સાવધ થતાં ઉજિકસ્થલા વૈશાખ મહિનાના સૂર્યના સમાગમમાં તેમણે સુદરિદ્રને ઘણું દ્રવ્ય આપી વિદાય કર્યો. રહેનારી અપ્સરા (૨. માધવ શબ્દ જુઓ.). બ્રહ્મદ તરત જ પોતાના વિશ્વકસેન નામના પત્રને પુંડરીક આઠ દિગ્ગજમાં દક્ષિણમાંને દિગ્ગજ. રાજ્યાભિષેક કર્યો અને સ્ત્રીઓ તેમજ બને પ્રધાન પુંડરીક (૨) સૂર્યવંશી ઇક્ષવાકુકુળમાં થયેલ કુશાપુત્રો સહવર્તમાન પોતાના પૂર્વ જન્મના ચારે ન્વયમાં જન્મેલા નિષધ રાજાને પૌત્ર અને નભ લાઈ જવા તપ કરતા હતા ત્યાં ગયો. ત્યાં રાજાના પુત્ર. એના પુત્રનું નામ ક્ષેમધન્વા. રહીને તેમની સાથે તપ કરતાં સર્વે સ્વર્ગમાં ગયાં. |
| કુંડરીક (૩) પાતાળને એ નામને એક નાગ
(બબ્રુવાહન શબ્દ જુઓ.) મસ્ય૦ અ૦ ૨૦–૨૧.
પુડરીક (૪) એક બ્રાહ્મણ જેને નારદ જડે નારાયણના પિનાક મહાદેવના અજગવ ધનુષ્યનું નામ સર્વોત્તમ સંબંધે વાદ થયો હતો. પિનાક (૨) મહાદેવનું ત્રિશળ.
પુંડરીકા એક અપ્સરા. પિનાકી અગિયાર રુદ્રમાંને એક.
પુંડરીકાક્ષ કૃષ્ણનું નામાન્તર, પિનાકી (૨) પિનાક ધારણ કરવાને લીધે પડેલું પંડ સોમવંશી અનુકુળત્પન્ન બલિરાજાના છ પુત્રમહાદેવનું નામ.
માંને એકએની માનું નામ સુદેષ્ણ. પિપ્પલાદ એક બ્રહ્મનિષ્ઠ ઋષિ. દધીચિને પુત્ર. પુંડ્ર (૨) સુતનુને પેટે વસુદેવને થયેલા બે પુત્રપિપ્પલાદ (૨) અથર્વવેદની એક શાખાને માંને મોટા પુત્ર. (વસુદેવ શબ્દ જુઓ.) સ્થાપનાર,
પુંડ્ર (૩) અંગદ દેશની આગળ મોદગિરિની પછી પિલાયન ઋષભદેવના નવ સિદ્ધ પુત્રમાંને એક આવેલે દેશવિશેષ. રાજમહાલને પૂર્વ ભાગ. પંડ્રદેશ પિપ્પલી ઝષ્યવાન પર્વતમાંથી નીકળનારી તે જ. એક નદી,
પંડ્રદશ મોદાગિરિ વટાવ્યા બાદ અંગદેશની પછી પિં૫ય એક ઋષિ. (ર. કશ્યપ શબ્દ જુઓ.) આવેલ ભારતવર્ષીય દેશ. પાંડવોના સમયમાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org