________________
વન
૨૦૭
યવન
જીવડાં મરી ગયાં, એ ખબર રાજાને કહી. એ ઉપકાર પેટે હું તમને યશભાગ મળતું નથી તે સાંભળી ભયભીત થયેલ રાજા રાફડા પાસે ગયે અપાવીશ. અશ્વિનીકુમારના ગયા પછી સુકન્યાને અને સંભાળપૂર્વક રાફડો ખસેડાવીને શું થયું તે લઈને પોતે પોતાના સસરા શર્યાતિ રાજા પાસે જોતાં, આ દેદીપ્યમાન ઋષિને નેત્રહીન થયેલા જોયા. ગ. શર્યાતિએ એને ઓળખ્યો નહિ, પણ સુકન્યાને રાજાએ એને બહુ પ્રાર્થના કરી અને પિતાની ઓળખી. કન્યાએ પોતાના પતિની અવગણના કરી કન્યાથી અજાણે આ કૃત્ય થઈ ગયું છે, એમ કહી આ કઈ પરપુરુષને લઈને આવી છે, ધારી એને ઋષિ પાસે ક્ષમાની યાચના કરી. એ સાંભળીને ક્રોધની પરાકાષ્ઠા થઈ. એ જોઈને એણે બધી ઋષિએ કહ્યું કે, જો તું એ કન્યા મને આપી દે તે હકીકત કહી. એ સાંભળી શર્યાતિએ શાંત થઈ હું તને ક્ષમા કરું. નિરુપાયે રાજાએ હા કહી અને યવનનું સન્માન કર્યું. યવને રાજાને યજ્ઞ કરવાનું વિવાહવિધિથી સુકન્યાને ઋષિને આપી. એમ થતાં કહ્યું અને એ વશમાં અશ્વિનીકુમારને હવિર્ભાગ જ સૈન્યમાં ચાલેલે મૂત્રમળાવરોધને રોગ શાત આપે. ઈન્ડે મના કરી તે માન્ય કરતા નથી થયે. આ પ્રમાણે સુકન્યાને સોંપીને રાજા પોતાના જોઈને ઇદ્રને ક્રોધ ચઢ અને ચ્યવનને મારવા નગર પ્રતિ ગયો.
એણે વજ ઊંચું કર્યું. પણ યવને એને હાથ સુકન્યાને મૂકીને રાજા પિતાના નગર પ્રતિ ગયા
થંભાવી દીધું. ચ્યવને મદ નામે એક રાક્ષસ બાદ સુકન્યાએ જોયું કે પતિ સિવાય એનું ત્યાં
ઉત્પન્ન કર્યો અને ઈદ્ર ઉપર હુમલો કરવા મોકલ્યા. કેઈ નથી. માટે પોતે સ્વસ્થ ચિત્તે ઋષિની સેવામાં
આખરે ઈદ્ર એને શરણ આવ્યું અને અશ્વિની
કુમારને હવિભંગ આપવામાં સંમતિ આપી, મદ તલ્લીન થઈ. એકાગ્ર મને કરીને એણે ઋષિની સેવા
રાક્ષસને નિવારવા વિનંતી કરી. એ જોઈ ઋષિએ કરીને તેને સંતાગે. આમ ઘણે કાળ વ્યતીત થયા
પિતાને કોપ શાંત કર્યો. ઋષિએ અશ્વિનીકુમારને બાદ સુકન્યાના શિયળની પરીક્ષા કરવાને અશ્વિની
યજ્ઞભાગ આપ્યો અને પિતે ઉત્પન્ન કરેલા મદકુમાર ત્યાં આવ્યા. એમણે સુકન્યાનું મન ઋષિથી
રાક્ષસના વિભાગ કરી મદ્યપાન, સ્ત્રી, પાસા (ઘુત) વિમુખ કરવાને પિતાથી બને તેટલે પ્રયત્ન કર્યો.
અને મૃગયા એ ચારને વહેંચી આપી, ઇન્દ્રને પરંતુ સુકન્યાને નિશ્ચય ડગે નહિ. એને બીજી
છોડાવ્યો. પછી યજ્ઞ સમાપ્ત કરી પિતાની સ્ત્રી રીતે અજમાવી જવાને અશ્વિનીકુમાર ચ્યવનને લઈને
સહવર્તમાન પુનઃ પિતાને આશ્રમ ગયો. સુકન્યાને એક સરોવરમાં સ્નાન કરવા ગયા. એમણે ચ્યવનને
પેટે ચ્યવનને પ્રમતિ નામને પુત્ર હતા. બીજી તારુણ્ય આપ્યું અને ખૂબસૂરત યુવાન બનાવી પિતે.
એની આરુષી નામની મોટી સ્ત્રીથી એને ઉર્વ એને લઈને બહાર આવ્યા. બે અશ્વિનીકુમાર અને
નામનો પુત્ર હતા. ભાર૦ વન અ૦૧૨૧-૧૨૫; ચ્યવન ત્રણે એવા સરખા સ્વરૂપવાન થઈ થયા કે
ભાગ ૮ &૦ અ૦ ૩, બદલ્યા બદલાય. ચ્યવનનાં નેત્ર પણ સારાં થઈ ગયાં.
યવન એ ભગુઋષિને પુત્ર હતા અને એણે સુકન્યાએ પોતાના સત્યને આધારે ખરા યુવાનને
વેદના કેટલાક મન્ના રચ્યા છે. વેદમાં કહ્યું પારખી કાઢ્યો અને એ જ મારો પતિ એમ કહ્યું.
છે કે ચ્યવન વૃદ્ધ થયું હતું અને બધાએ એને આ ઉપરથી અશ્વિનીકુમાર સંતુષ્ટ થયા અને
તજી દીધ્ર હતો. અશ્વિનેએ એનું વૃદ્ધ ખેળિયું સુકન્યાને આશીર્વાદ દઈને અને યવનને કાંચના
લઈ એને તરુણ અને દીર્ધાયુવાને કર્યો હતો. એમ માભિધાન આપીને સ્વસ્થાને ગયા.
થવાથી એની સ્ત્રી તેમ જ બીજી તરુણીઓ એને અશ્વિનીકુમાર સ્વર્ગે જતા હતા ત્યારે યવને વશ વતી હતી. કહ્યું કે તમે મને તારુણ્ય અને નેત્રો આપ્યાં તે શતપથ બ્રાહ્મણમાં આ ક્યાભાગને એવી રીતે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org