________________
નિવિધ્યા
૩૧૪
નિવિધ્યા વિંધ્યાચળમાંથી નીકળેલી એક નદી. બાજુએ આવેલો એક મહાપર્વત. એ હરિવર્ષની નિવીરતીથી વસિષ્ઠના આશ્રમ પાસેનું એક તીર્થ- ઉત્તર, પૂર્વ અને પશ્ચિમે ક્ષાર સમુદ્રને લાગીને વિશેષ.
રહ્યો છે. | ભાર૦ ભીમ અ૦ ૬ એને ઉપર નિવૃત્તિ ચન્દ્રવંશી યદુપુત્ર, છાના યામા કુળના વિષગુપદ નામનું સરોવર આવેલું છે. | ભાગ
થવંશમાં જન્મેલા ધૃષ્ટિ રાજાને પુત્ર. એનું બીજુ ૫ ૪૦ ૩૦ ૧૬. નામ વિદુરથ હતું. અને દશાહ નામને રાજા નિષધાશ્વ ચન્દ્રવંશીય પુરુકુળાત્પનન અજમીઢ રાજાના એને પુત્ર થતા હતા.
વંશના કુરુરાજના પાંચ પુત્રોમાંને ચે. નિલ વિભીષણના ચાર અમાત્ય પૈકી એક. નિષાદ વેન રાજાના દેહનું મથન કરતાં પ્રથમ કાળે નિવાતકવચ પ્રહૂલાદના ભાઈ સંહાદના પુત્ર. એઓ અને ટુકડા હાથવાળી ઉત્પન્ન થયેલે પુરુષ. સમુદ્રતીરે રહેતા હતા અને ઇન્દ્રથી જીતી ન શકાય ઋષિઓએ એને નિષિદ્ર (બેસ) એમ કહ્યું હતું એવા હતા. એ સઘળા અર્જુને માર્યા હતા. | તેથી એનું આ નામ પડયું છે. ભાર૦ વન. સ. ૧૬૦–૧૭૦.
નિષાદ દેશ નિષાદને ભારતવર્ષીય દેશ. ઈનિશઠ એક યાદવ | જૈમિ. અશ્વમેવ સ૦ ૧૦, પ્રસ્થને મધ્યમાં ગણને એના પૂર્વ, દક્ષિણ અને કલે. ૨૮,
અપર દક્ષિણ એવા ત્રણ ભેદ માન્યા છે. નિશઠ (૨) એક રાજર્ષિ.
નિષાદી પુરોચનની પ્રેરણાથી પાડવાનું કામકાજ નિશાકરમુનિ ચંદ્રમામુનિના નામને પર્યાય કરનારી દુર્બદ્ધિવાળી ભીલડી. જે પોતાના પાંચ નિશાકરમુનિ (૨) ગરુડને પુત્ર.
પુત્ર સહિત લાજ્યાગૃહમાં બળી મરી હતી તે. | નિશીથ ઉત્તાનપાદ પુત્ર ધ્રુવના પૌત્ર પુષ્પાર્ણ ભાર આ૦ ૧૬૦–૮, રાજને તેને દેષા નામની બીજી સ્ત્રીથી થયેલા નિકૃતિ વિપામા શબ્દ જુઓ. એક અગ્નિ બહત્રણ પુત્રોમાંને બીજે.
સ્પતિના નિશ્ચયનને પુત્ર અને સ્વનક નામને નિશુંભ શુંભ અસુરને ભાઈ. (શુંભ-નિશુંભ અગ્નિને પિતા. શબ્દ જુઓ.)
નિચ્છતિ (૨) અગ્નિવિશેષ બહપતિના પુત્ર નિશ્ચવનનિશ્ચલા બગડાની સંજ્ઞાવાળા હિમાલયમાંથી ને પુત્ર. વન નામના અગ્નિને પિતા. / ભાર૦ નીકળતી એક નદીવિશેષ.
વ૦ ૨૨૧-૨૨. નિશ્ચવન બુહસ્પતિ વડે તારાને થયેલા છ પુત્ર- નિષ્ઠાનક સપવિશેષ. ભાર૦ આ૦ ૩૫-૮.
માને બીજો પુત્ર. એના પુત્રનું નામ વિપાપમા. નિસંદી એક અસુર | વારા ઉત્તર૦ ૦ ૨૨ નિશ્ચયન (૨) ગયા સ્વારોચિષ મવંતરમાંના નિકતિ દભ અને માયાની કન્યા / ભાગ ૪–૮–૩. સપ્તર્ષિઓ માને એક..
નીદ રાજસૂયયન કાળે પાંડવોને ગૃહકાર્યમાં સહાય નિષગિ ધૃતરાષ્ટ્રના સો પુત્રમાંને એક.
કરનારો રાજા, નિષધ સૂર્યવંશી ઇક્ષવાકુ કુળમાં ઉત્પન્ન થયેલા નીપ ચન્દ્રવંશી પુરુકુળાત્પન્ન અજમઢના પુત્ર બહરામવંશના અતિથિ રાજાને પુત્ર. એને નલ અને દિલુના વંશના પાર અથવા વિભ્રાજ રાજાના બે નભ એમ બે પુત્ર હતા.
પુત્ર મહેને બીજો પુત્ર. એનું બીજું નામ અણુહ નિષધ (૨) મેરુકર્ણિકા પર્વતમાને એક
એવું હતું. શુક્રાચાર્યની કન્યા કુવી અગર કીર્તિમતી નિષધ (૩) ભારતવર્ષીય દેશ. દમયંતીને પતિ. નલ એની સ્ત્રી હતી. તેને પેટ અને બ્રહ્મદત્ત નામે પુત્ર રાજ ત્યાં રાજ કરતે હતે.
થયો હતે. એને બીજી સ્ત્રીને પેટે શ્રીમાન વગેરે નિષધ (૪) જંબુદ્વીપમાં આપણે રહીએ છીએ એ સો પુત્ર થયા હતા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org