________________
છે, ત્યારે શ્રી બિભીષણ નમસ્કાર કરીને કહે છે કે, 'આપ સોળ દિવસ સુધી રોકાઈ જાવ અને તેટલા વખતમાં હું મારા શિલ્પિઓ દ્વારા અયોધ્યાને સુશોભિત બનાવી દઉં છું.' શ્રી બિભીષણ પોતે વિદ્યાધર છે; અનેક વિદ્યાધરોના સ્વામી છે; એટલે સોળ દિવસમાં અયોધ્યાને સ્વર્ગપુરી જેવી બનાવી દેવાને શ્રી બિભીષણ સમર્થ છે. પણ આ શા માટે ? એનું પૂરૂ વર્ણન થઈ શકે નહિ. એ સમજવાને માટે હૈયાને ભક્ત બનાવવું જોઈએ માત્ર ધર્મની જ બાબતમાં નહિ, પણ દુનિયાની, સમાજ્ની કે રાજદ્વારી બાબતોમાંય જ્યાં જ્યાં હૃદય ભક્તિથી ઢળ્યું હોય છે, ત્યાં ત્યાં આગેવાનોના આગમન આદિ પ્રસંગે મહોત્સવાદિ કરાય છે; છતાં ધર્માચાર્ય આદિ મહાપુરુષોના આગમન આદિ નિમિત્તે થતા મહોત્સવો સામે કેટલાકો અણગમો બતાવે છે. કારણ એ જ છે કે, તેમના હૃદયમાં ધર્મભક્તિ નથી. દેવગુરુના મહોત્સવમાં કેટલા પૈસા થયા એવો હિસાબ ન હોય. સેવ્યની સેવા ન થાય ત્યાં સેવ્યની ખામી નથી, પણ એ ખામી સેવકની છે. તમે કેસરચંદન-બરાસ વગેરે ન લાવો, તો એ ખામી ભગવાનની નથી, પણ તમારી છે. વસ્તુત: દેવ-ગુરુ માટે કાંઈ કરવાનું નથી, પણ તમારા આત્મકલ્યાણને માટે કરવાનું છે. શાસન પ્રભાવક ગુરુનો પ્રવેશ કરાવો, તેમાં જો ઝાંખપ દેખાય તો તે ખામી ગુરુની નથી પણ તમારી છે.
જેની સત્તા અને મહત્તા સ્થાપિત કરવી હોય, તેના સેવકો અવસરોચિત મહોત્સવો કરવાને ચૂકે નહિ. શ્રી જિજ્ઞેશ્વરદેવ તો વીતરાગ છે ને ? છતાં સમવસરણ કેમ ? શ્રી વીતરાગ પરમાત્માને સમવસરણની પરવા હોતી નથી; પોતાના પાદ સુવર્ણકમલ ઉપર જ સ્થાપિત કરવાની ઇચ્છા એ તારોમાં હોતી નથી, અતિશયોની અપેક્ષા એ તારકોને હોતી નથી; આ વાત તો સાચીને ? સાચી જ, છતાં દેવતાઓ સમવસરણ કેમ રચે છે ? ત્રણ ગઢ અને તેય લાકડાના કે માટી, ઇંટોના નહિ, પરંતુ રૂપાના, સોનાના અને રત્નના કેમ રચે છે ? ભગવાન શ્રી તીર્થંકરદેવોને બેસવા માટે અનુપમ શોભાવાળું સિંહાસન કેમ ગોઠવે છે ? ભગવાન શ્રી જિનેશ્વરદેવોના પાદ નીચે જમીન ઉપર નહિ મૂકવા દેતાં દેવો પગલે પગલે સુવર્ણકમળ કેમ ગોઠવે છે ? દેવો એ બધું ભક્તિ માટે જ કરે છે ને ? એ સામગ્રી પણ લોકના
અયોધ્યાની યાદ, શણગાર અને પ્રવેશ...૨
૨૫
