________________
પૂજ્યશ્રી : શ્રેણિ બે પ્રકારની છે. ક્ષપકશ્રેણિ અને ઉપશમ શ્રેણિ. ઉપશમ શ્રેણિવાળો આત્મા દશમાંથી અગીયારમે ગુણસ્થાનકે જાય છે અને એ ગુણસ્થાનક એવું છે કે જે ત્યાં ગયો તે પાછો ગબડ્યા વિના રહે જ નહિ કારણકે આત્મામાં અમુક પ્રકારનો એવો કર્મમળ રહી જાય છે, કે જેને લીધે ઉપશમ શ્રેણિમાં વધતો આત્મા અગીયારમે ગુણસ્થાનકે પહોંચે એટલે આગળ વધી ન શકે પણ પાછો જ પડે.
સભા : આપે તો ફરમાવ્યું છે ને કે દશમાં ગુણસ્થાનકે આત્મા રાગદ્વેષથી સર્વથા રહિત થઈ જાય છે ? જ્યારે દેશમાં ગુણસ્થાનકને અંતે આત્મા સર્વથા રાગદ્વેષ રહિત થઈ જાય છે, તો પછી દશમા ગુણસ્થાનકેથી આગળ વધી અગીયારમાં ગુણસ્થાનકે જઈ પાછા કેમ પડાય? એકવાર રાગદ્વેષનો સર્વથા અભાવ થઈ જાય અને પછી પાછા રાગદ્વેષથી ભરેલા બની જવાય ? એમ બને ખરું ?
પૂજ્યશ્રી : મુંઝાઓ મા, જે કહેવાય છે તે રીતસર સમજવા પ્રયત્ન કરો. એકવાર રાગદ્વેષનો સર્વથા અભાવ થઈ જાય, એટલે અનન્તકાળે પણ એ આત્મા રાગદ્વેષથી લેપાય જ નહીં. એ નિર્મળતા આવી તે આવી. પછી તે અનન્તકાળે પણ જાય જ નહીં ! દશમા ગુણસ્થાનકને અંતે જે આત્માઓ રાગદ્વેષથી સર્વથા રહિત થઈ જાય, તે આત્માઓ અગીયારમા ગુણસ્થાનકે નહીં જતાં દશમાંથી સીધા બારમે જ ગુણસ્થાનકે જાય અને ક્ષપકશ્રેણિ માંડેલા આત્માઓ જ દશમા ગુણસ્થાનન્ને અંતે રાગદ્વેષથી સર્વથા રહિત બને છે. એ વાત કહી હતી ને ?
સભા: હા જી.
પૂજયશ્રી : એ બરાબર યાદ હોત તો આ મુંઝવણ ન થાત અને ક્ષપકશ્રેણિની વાત ઉપશમશ્રેણિની વાત સાથે તમે જોડી તે જોડાત
મોહલી ઘેલછા અને વિવેક...
નહીં ને ?
ક્ષપક શ્રેણિવાળા અને ઉપશમ શ્રેણિવાળા આત્મામાં
દશમાં ગુણસ્થાનકે રહેતો તફાવત સભા : બરાબર છે. ત્યારે ઉપશમ શ્રેણિવાળા આત્માઓ દશમાના અંતે રાગદ્વેષથી સર્વથા રહિત નથી બનતા એમજ ને ?
પૂજયશ્રી છે તો એમ જ, પણ એમાંય સમજવા જેવું છે, એ નહિ સમજો તો ફેર ભૂલાવવામાં પડતાં વાર નહિ લાગે. ઉપશમ શ્રેણિ