________________
આંશિયા અયોધ્યભાગ-૫
૧૪૦ નથી. નિકટના સ્નેહીઓ ઉપર પણ વાતવાતમાં ગુસ્સો આવી જાય
છે. આ શાથી બને છે? એક માત્ર ચિંતાથી ! જે વસ્તુના કારણે મન ચિંતાતુર બન્યું હોય, તેના જ વિચારો રાત-દિવસ આવ્યા કરે છે. નિદ્રા પણ ઉડી જાય છે. ચિંતા જેમ બહારિણી છે. તેમ નિદ્રાારિણી પણ છે. ખૂબ થાકે એટલે એકાદ ઝોકું આવી જાય અને વળી થોડીવારે આદમી ઝબકી જાય, એવું ચિંતાના યોગ બને છે.
સંસારમાં ચિંતાનો અનુભવ કોને નથી થતો ? ચિંતાયોગે આવી વિષમ સ્થિતિ થઈ પડે છે, એનો થોડો ઘણો ૨ અનુભવ તો તમને પણ થયો હશે ને ?
સભાઃ હાજી, હા. બજારમાં દોડધામ કરનારા બધાય જાણે છે. થોડો ઘણો અનુભવ તો સૌને થયો હોય.
પૂજ્યશ્રી : બજારમાં જે વખતે મોટી ઉથલપાથલ ચાલતી હોય છે, મોટી પેઢીઓ તૂટી કે તૂટશે એવી વાતો ફેલાઈ ગઈ હોય છે અને એવા વખતે પોતાને માથે મોટું જોખમ આવવાની જ્યારે દહેશત લાગી ગઈ હોય છે, તે વખતે આદમીની કઈ હાલત થાય છે? એ ખાતો-પીતો નથી એમ તો નહિ, પણ એ જે રીતે ખાય પીવે છે તે જુઓ તો ખબર પડે. ગમે તેવા વિષયાધીશોના પણ તેવા કેઈ અવસરે, બધા રંગરાગ સુકાઈ જાય છે. મારે તો અમુક વિના ન જ ચાલે, મારાથી આવી દોડધામ તો થાય જ નહિ, હું આવું સહન કરી શકું જ નહિ.' આવું આવું બોલનારા પણ અવસરે એવા બની જાય છે કે ગઈકાલે જે કાર્ય ન જ બને એમ કહેતા હતા તે જ કાર્ય કરતા હોય છે, ચિંતા એવી વસ્તુ છે.
હવે એમ નહિ બોલતા કે ગાન્ધર્વ નૃત્ય અને ગાન્ધર્વ ગીત જોવા અને સાંભળવા છતાં પણ શ્રી ભરતજીને રતિ ન ઉપજી એ બને કેમ? શ્રી ભરતજીને ગાન્ધર્વ નૃત્યો અને ગાન્ધર્વ ગીતો રતિ ઉપજાવી શક્યા નહિ, કારણકે શ્રી ભરતજી ચિંતાતુર બન્યા હતા. આ તરુણાવસ્થામાં જો હું સિદ્ધિસુખને પમાડનારા ધર્મને નહિ કરું તો પાછલી જરા અવસ્થામાં મારે શોકરૂપ અગ્નિમાં શેકાવું પડશે.' આ ચિંતા જેવી તેવી છે? આવી સાચી ચિંતા જેના અંતરમાં જન્મી જાય,