________________
(S૨
@
@
છું
ઉ
શિયાળી અયોધ્યા...ભગ-૫
૨૪૦
इत्याग्रहपरं राम, ज्ञात्वा नत्वा च सोऽचलत् । यावत्सौमित्रिणा ताव-दुत्थायाधारि पाणिना ॥१॥ भरतं च तथा यांतं, व्रताय कृतनिश्चयम् । ડ્રાઈવા સીતાવિશન્યgr-સ્તમાન મુ સસંશ્રમ: રર ?
શ્રી રામચંદ્રજીને આ રીતે હજૂ પણ રાજ્યપાલન કરવાનો આગ્રહ કરવામાં જ તત્પર બનેલા જાણીને દીક્ષા લેવાનો નિશ્ચય ઉપર જ આવી ગયેલા શ્રી ભરતજીએ શ્રી રામચંદ્રજીને નમસ્કાર કરીને દીક્ષા ગ્રહણ કરવાના નિશ્ચયથી ચાલવા માંડ્યું. - આમ શ્રીભરતજી કાંઈ બોલ્યા નહિ, એથી તેમજ જે રીતે શ્રીભરતજીએ ઉઠીને ચાલવા માંડ્યું તે જોઈને શ્રીલક્ષ્મણજી શ્રીભરતજીના નિશ્ચયને સમજી ગયા. શ્રીલક્ષ્મણજીને પણ શ્રીભરતજી ઉપર પ્રેમ તો છે જ. એટલે શ્રીભરતજીએ શ્રીરામચંદ્રજીને નમસ્કાર કરીને જેવું ચાલવા માંડ્યું કે તરત જ શ્રી લક્ષ્મણજીએ ઉભા થઈને શ્રીભરતજીને હાથથી પકડી લીધા ! અર્થાત્ શ્રી લક્ષ્મણજીએ શ્રીભરતજીને ચાલી જતાં રોકી રાખ્યાં.
એટલું જ નહિ પણ એ પ્રકારે દીક્ષા લેવાનો નિશ્ચય કરીને શ્રીભરતજી ચાલ્યા જાય છે, એ વાતની ખબર પડતાં શ્રીમતી સીતાદેવી તથા વિશલ્યા આદિ અંત:પુર પણ સંભ્રમ સહિત ત્યાં આવી પહોંચ્યું. કહો, છે કાંઈ બાકી ? મોહવાળા સંબંધીઓમાંથી છૂટવું એ કેટલું બધું મુક્ત છે ? આવા ફંદામાં તમે ફસાયા હોત તો ? થોડાપણ ફંદામાં ફસી પડેલા તો સૌ છે ને ? હવે એ ફંદામાં વધારો થાય તે પહેલાં ચેતીને ચાલવા માંડશો, તો એટલી ઓછી મુશ્કેલી પડશે.
ભગવાનની દીક્ષા પછી પણ તંદીવર્ધત રડ્યા છે કુટુંબનું રાગ બંધારણ બહુ બળવાન હોય છે. વિરાગી જ્યારે વિરાગમાર્ગે ત્યાગ માર્ગે ગમન કરે, ત્યારે તેના રાગીને સહેજ પણ શોક ન થાય, એ બને જ નહિ, કેમકે એકને જવું છે. આમ અને બીજાને ખેંચવો છે બીજી બાજું ! બીજી બાજુ ખેંચવાની વૃત્તિ ન હોય તોય રાગના યોગે દુ:ખ સહેજ થઈ જાય. મોટેભાગે તો એવા વખતે વિરાગી