________________
શિયાળી અયોધ્યાભાગ-૫,
૨૯૪
બંધાય છે તે જોતા નથી. સ્ત્રીના મોંઢા સામે જોઈ હસતો હસતો મરે તો ? અને રીબાઈને મર્યો કહેવાતો હોય, એ નમો નઇ[[[ બોલતો બોલતો મરણ પામ્યો હોય તો ? વેદના કે રોગ, એ કાંઈ નવી વસ્તુ નથી, મરતી વખતના પરિણામની ધારા જોવી જોઈએ. પૈસાની પથારીમાં ‘મારા પૈસા, મારા પૈસા કરતો હસતો હસતો મરી જાય, તે સ્વર્ગ પામે કે ત્યાં સાપ થાય ? છ મહિના પથારી પડ્યો રહ્યો, ક્ષય થયો, રીબાયો એ ખરું, પણ પ્રતિક્રમણ કર્યું. રાતે ખાધું નહીં અને ચારે પ્રકારનાં શરણો લઈ નવકાર ગણતો ગણતો મરે, તો એની તો સદ્ગતિ જ થાય. એ પાપી કહેવાય ? નહિ જ.
સભાઃ લાંબો માંદો રહે તો કુટુંબી પણ કહે કે છૂટે તો સારું.
આવા કુટુંબિઓમાં રહેતાં તમને ભય નથી થતો ? તમે બહુ જબરા છો. હજુ આયુષ્ય હાથમાં છે, જીવનદોરી તમારી પાસે છે, માટે દુર્ગતિથી બચાય તેમ વર્તો.
હવે અનુક્રમે તે શ્રુતિરતિ પણ કાળે કરીને મરણ પામ્યો. ત્યારબાદ ઘણા કાળ પર્યન્ત સંસારમાં વિવિધ જાતિની યોનિઓમાં તે બંનેએ ભ્રમણ કર્યું.
છેલ્લા થોડાક દશકાઓ પૂર્વે પ્રવર્તતી સંભાવનાઓ આપણે જોઈ ગયા કે ઉત્કટ વૈરાગ્યના યોગે શ્રી ભરતજીએ, શ્રી રામચન્દ્રજીની અનુમતિની દરકાર કર્યા વિના જ ચાલવા માંડ્યું. પણ શ્રી લક્ષ્મણજીએ તેમને પકડી લીધા અને તે ખબર અન્તઃપુરમાં પહોંચતાં અન્તઃપુરમાં પણ ખળભળાટ મચી ગયો. શ્રી રામપત્ની સીતાજી અને પૂર્વભવની મહાતપસ્વિની વિશલ્યા વિગેરે સંભ્રમ સહિત ત્યાં દોડી આવ્યાં. શ્રી ભરતજીની દીક્ષિત બનવાની ભાવનાને શિથીલ બનાવવા માટે, સીતાજીએ જલક્રીડાના વિનોદથી શ્રી ભરતજી પ્રત્યે પ્રાર્થના કરી.
શ્રીમતી સીતાજીને શ્રી લક્ષ્મણજી માતાપ માનતા હતા, તો શ્રી ભરતજી તેમને માતાજીપ માને એમાં નવાઈ નથી કારણ કે શ્રી ભરતજી તો શ્રી લક્ષ્મણજી કરતાં પણ નાના છે.
