________________
Sછે. ૩૧૨ અને રાત્રિનો ચોથો પ્રહર શરૂ થઈ જાય છે. એ વખતે શ્રીધર નામના
એક મુનિવર કેવળજ્ઞાન પામે છે અને દેવતાઓ તેનો મહોત્સવ આરંભે છે, એ જોતાં ભૂષણના અંતરમાં ધર્મના પરિણામો પ્રગટે છે.
ધર્મમહોત્સવો ધર્મભાવના વગેરે ઉત્પન્ન
કરવાના હેતુરૂપ છે, માટે જરૂરી છે દેવતાઓ સ્વયં વિરતિ કરી શક્તા નથી. વિરતિ એમને માટે શક્ય નથી. ભગવાન પાસે જાય ત્યારેય એ ભોગક્રિયાથી સર્વથા પર હોતા
નથી. ભોગસામગ્રીનો દેવોને યોગ એવો છે કે દેવતાઓ ધારે તોય 4. દેશવિરતિ કે સર્વવિરતિ બની શકે નહિ, દેવતાઓ વધુમાં વધુ ચોથા
ગુણસ્થાનકે હોય, તિર્યંચો વધુમાં વધુ પાંચમાં ગુણસ્થાનકે હોય, જ્યારે મનુષ્યો ક્ષીણકર્મી બનતા આગળ વધે તો છેક ચૌદમાં ગુણસ્થાનકે પણ પહોંચી શકે. જો કે આ કાળમાં આ ક્ષેત્રમાં એવી આરાધના કરનાર નથી, કે જેથી ક્ષપકશ્રેણિ માંડી શકે; છતાંપણ દેવતાઓ અને તિર્યચોથી ઉચિ સ્થિતિએ તો મનુષ્યો પહોંચી શકે છે. વિરતિ એ મનુષ્યજન્મની ઉત્તમતાનું મુખ્ય કારણ છે. દેવતાઓ માટે એ શક્ય નથી, છતાં પણ ઉત્તમદેવો કલ્યાણકોત્સવ વગેરે દ્વારા દેવ ગુરુની ભક્તિ કરવાનું ચૂક્તા
શિયાળ અયોધ્યભાગ-૫
નથી.
દેવ - ગુરુની ભક્તિ નિમિત્ત અને ધર્મની આરાધના નિમિત્તે થતા મહોત્સવો પણ અનેક આત્માઓમાં ધર્મપરિણામ ઉત્પન્ન થવાના નિમિત્તરૂપ છે. આજે આવા મહોત્સવો કેટલાકોને ખટકે છે. કહે છે કે, “એમાં દ્રવ્યનો ધુમાડો થાય છે !' એવું બોલનારાઓ એમણે માનેલા પોતાના નેતાના સ્વાગત માટે, એમણે માનેલા વાવટા-ધ્વના વંદન માટે અને એમણે ભેગી કરવા ધારેલી સભાઓને માટે કેટલો ખર્ચ કરે છે, એ જુઓ !
સભા એમાં તો લોકમાં દેશસેવાની લાગણી ઉત્પન્ન કરવાનો અને ઉત્તેજનાનો હેતુ છે.
પૂજયશ્રી : તો પછી ધર્મના મહોત્સવોમાં ધર્મની લાગણી ઉત્પન્ન