________________
લાભ વગેરે જે થવાનું છે તે જાણી રહ્યા છે. મારી તમારી વાતમાં આગમનું પૂછવું પડે. આગમ એ જ્ઞાનીના બનાવેલા કહેલા અક્ષરો છે, એટલે અતિશય જ્ઞાની પોતાની દૃષ્ટિમાં યોગ્ય લાગે તેમ વર્તે. અતિશયજ્ઞાનીઓ ગમે તેમ વર્તે તોય એ યોગ્ય જ હોય; છતાં પણ જ્ઞાનીઓના વર્તનની યોગ્યતા કોઈ અંધને ન દેખાય તો તે વાત જુદી છે, કારણકે અજ્ઞાન એ મોટો અંધાપો છે.
નાનો ધર્મ કરે તે વધારે ડાહતો આપણે જોઈ ગયા કે શ્રુતિરતિ દીક્ષા લેવા સજ્જ થયેલા કુલકર રાજાને કહે છે કે, આજે જે સાધુ પ્રત્યેનો તને પ્રેમ થયો છે, તે કાંઈ આપણી પરંપરાનો ધર્મ પાળતા નથી, એટલું છતાં ત્યાં સંયમ લેવું જ હોય તો આ જુવાન વયમાં ન હોય, છેલ્લી વયમાં લેજે.' તમે પણ એમ જ માનો છો ને ? સંયમ છેલ્લી વયે, કે જે વયમાં તાકાત ન રહે અને નવરા બેસી માથા હલાવવાનાં હોય, એમ?
સભાઃ છેલ્લી વય સુધીના જીવનની ખાત્રી શી?
પૂજ્યશ્રી : ઉન્માર્ગે ગયેલાઓ તો પ્રાય:જીવન નિશ્ચિત હોય એમ જ વર્તે.
સભાઃ એવા ઘરડા સંયમ લેતા પણ નથી.
પૂજ્યશ્રી અને જુવાન પણ તે જ લે છે કે જે એવા ઘરડાની સલાહ માનતા નથી.
આ બાજુ આ કુલંકર રાજા તો કાંઈ પામ્યો નથી, એટલે એના પરિણામ ઓગળી ગયા. એક રાજાને જ્યારે વૈરાગ્ય આવ્યો, ત્યારે સંયમ ન લેવાય ત્યાં સુધી આહાર પાણીના ત્યાગનો તેમણે અભિગ્રહ કર્યો અને તરત સિંહાસન ઉપરથી ઉઠીને ચાલવા માંડ્યું. રસ્તામાં દેવે એમની ઘણી ઘણી પરીક્ષા કરી છે. છેવટે છેલ્લી પરીક્ષા એ કરી છે કે, દેવે કહ્યું છે કે, તારી સ્થિરતા અજબ છે, પણ હાલ જુવાન વય છે અને આયુષ્ય મોટું છે, તો રાજ્યસુખ ભોગવીને પછી સંયમ લેજે.' ત્યારે એમણે જવાબ આપ્યો છે કે, બહુ આયુષ્ય છે તો બહુ કાળ ૨૯૧
શ્રી ભરતજી અને ભવનલંકાર હાથે..૧૨