________________
ભગ-૫ શિયાળ અયોધ્યા.........
૨૧૮ જાય. એ રૂદન સામે દીક્ષાર્થી જુએ પણ નહિ અને એમાં જ રડનારને
લાભ થવાનો સંભવ છે. માતાપિતાદિ અનુમતિ ન આપે તો લ્યાણના અર્થીએ ચાલ્યા જવું એમ શાસ્ત્રોએ ફરમાવ્યું છે. કારણ કે એથી જ્યારનું તો નિયમ કલ્યાણ છે અને અનુમતિ નહિ આપનારનું પણ ભાવિમાં કલ્યાણ થવાનો સંભવ છે. અનુમતિ મળે તો તો સોનું અને સુંગધ મળવા જેવું થાય, પણ અનુમતિ મેળવવાનો ઘટતો પ્રયત્ન કરવા છતાંય તે ન મળે તો કલ્યાણના અર્થીને માતાપિતાદિની અનુમતિ વિના પણ ચાલી નીકળવાનો અધિકાર છે.
શ્રી ભરતજી વિરક્તભાવે જળક્રીડા કરવા નીકળે છે શ્રી ભરતજીએ જોયું કે શ્રીરામચંદ્રજી અનુમતિ આપે તેમ નથી, એટલે ઉઠીને ચાલવા માંડ્યું, પણ શ્રી લક્ષ્મણજીએ ઉભા થઈને તેમને પકડી લીધા. શ્રીમતી સીતાદેવી અને વિશલ્યા આદિ અન્ત:પુર પણ આ ખબર જાણીને ત્યાં સંભ્રમ સાથે આવી પહોંચે છે શ્રીમતી સીતાદેવી, દીક્ષા લેવાનો શ્રી ભરતજીનો આગ્રહ ભૂલવવાને માટે શ્રીભરતજીને જળક્રીડાનો વિનોદ કરવાની પ્રાર્થના કરે છે. પ્રાર્થનાથી ન માન્યું એટલે અતિ આગ્રહ કર્યો. શ્રીમતી સીતાજીને શ્રીલક્ષ્મણજી માતારૂપ માનતા હતા તો શ્રીભરતજી તેમને માતારૂપ માને તેમાં નવાઈ નથી. કારણકે શ્રીભરતજી તો શ્રીલક્ષ્મણજી કરતાં પણ નાના છે. મોટા ભાઈની પત્ની એટલે માતૃવત્ પૂજ્ય' આ ભાવના એ કુટુંબમાં સ્વાભાવિક પ્રવર્તતી હતી. આર્યદેશના ઉચ્ચ ગણાતાં કુળોમાં આ ભાવના નવાઇ રૂપ નહોતી. છેલ્લા થોડાક દશકાઓ બાદ કરીએ, તો આજ સુધી એ અને એવી બીજી પણ ઘણી ઉત્તમભાવનાઓ આ આર્યદેશમાં કુળપંરપરાના વારસાની માફક પ્રવર્તતી હતી. છેલ્લા થોડાક દશકાઓમાં જ બધું ફરી ગયું એમ કહીએ તો ચાલે. સદાચારને લાવનાર, સદાચારનું રક્ષણ કરનાર અને સદાચારને વધારનાર જે ભાવનાઓ હતી તે નષ્ટ થઈ ગઈ અને એનું સ્થાન એવી ભાવનાઓએ લીધું કે જેના યોગે માનવી માત્રના હૈયામાં ભોગતૃષ્ણાની કારમી આગ સળગી રહી છે.
