________________
૨૪૮
@
@
-૧, અશિયાઈ અયોધ્યભા
સભા માતાપિતાનું ચોક્કસ મૃત્યુ થશે એમ ભગવાને જાણ્યું હતું, એવો સ્પષ્ટ પાઠ શાસ્ત્રમાં છે?
પૂજયશ્રી : હા. શ્રી આવશ્યકસૂત્રના વિવરણમાં સમર્થ ટીકાકાર આચાર્યભગવાન શ્રી મલયગિરિજી મહારાજાએ અને શ્રી આવશ્યકસૂત્રની વૃત્તિમાં સુવિહિતશિરોમણિ, યાકિનીમહારાસૂનું સમર્થ શાસ્ત્રકાર, આચાર્ય ભગવાન શ્રીમદ્ હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ, "यद्यहमनयोर्जीवतोः प्रव्रज्यां गृह्णामि, नूनं न भवत एवैतावित्यतो, મથ હવામહં વાત, જ્ઞાનમયોપેતંત્વનું ”
આવું સ્પષ્ટ શબ્દોમાં ફરમાવ્યું છે. પ્રાકૃત મહાવીર ચરિત્રમાં પણ તે ચરિત્રના રચયિતા શ્રી ગુણચન્દ્ર ગણિ મહાત્માએ પણ એ જ વાત લખી છે.
जड़ पुण जीवंतेसु वि, समणतणमहमहो पवज्जिस्सं । ત મમ વિરહે ધુવં, પણ નીચું ઘડ્રસન્ન છે?
આ બધા ઉલ્લેખોથી એ વસ્તુ પૂરવાર થાય છે કે ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્મા જો માતાપિતાના જીવતાં ધક્ષા લેત તો માતા-પિતાનું નિયમો મૃત્યુ થવારૂપ મહાઅનર્થ થયા વિના રહેત જ નહિ; એટલે તેવો મહા અનર્થ થતો અટકાવવાને માટે જ, પોતાના ગૃહાવસ્થાના કારણરૂપ ચારિત્રમોહનીય કર્મને ટકાવવું ભગવાન શ્રી મહાવીરદેવને માટે આવશ્યક હતું, અને અભિગ્રહ વિના તે ટકે તેમ નહિ હોવાથી જ, ભગવાને અભિગ્રહ ગ્રહણ કર્યો હતો, એ જ કારણે શાસ્ત્રકાર મહાપુરૂષોએ એ અભિગ્રહને વ્યાયયુક્ત ઠરાવીને ઉચિત કિયા તરીકે વર્ણવ્યો છે. ચારિત્રમોહનીય કર્મની સોપક્રમતા અને માતા-પિતાનું
મૃત્યુ ભગવાને કઈ રીતે જાણ્યું ? સભા પોતાનું ચારિત્રમોહનીય કર્મ સોપક્રમ છે એ અને માતાપિતાના જીવતા પોતે દીક્ષા લે તો માતા-પિતાનું નિયમાં મૃત્યુ થાય, એ બધુ અવધિજ્ઞાનનો ઉપયોગ કર્યા વિના તો જાણી શકય જ નહિ ને ?
પૂજયશ્રી : એ વસ્તુઓ ભગવાને સ્વયં, કોઈના પણ કહી વિના જ, ગર્ભમાં રહા થકી જાણી છે એટલે અવધિજ્ઞાનનો ઉપયોગ કરવા દ્વારા જ જાણી છે એમ જ માનવું પડે. માતાપિતાના જીવતાં જો
