________________
...ભ૮-૫
આંતયાળ અયોધ્યા
૧૮૮ પોતાની મુદ્રિકાના રત્નરૂપ માણિક્ય આપ્યું. રાજાના અભિપ્રાયને પામી જઈ તે યક્ષછાત્ર ત્યાંથી ચાલ્યો અને પેલા શ્રેષ્ઠીપુત્રને મળ્યો.
શ્રેષ્ઠીપુત્રની પાસે એણે એવી એવી વાતો કરવા માંડી કે જે શ્રેષ્ઠીપુત્રને ખૂબ ગમી ગઈ. શ્રેષ્ઠીપુત્રને લાગ્યું કે “આ મારા વિચારોને મળતો છે. અને એથી દિવસો જતાં બંને વચ્ચે ગાઢ મૈત્રીસંબંધ પ્રવર્તવા લાગ્યો.
રાજાએ ધર્મ ફેલાવેલો હોવાના યોગે આમ શ્રેષ્ઠીપુત્ર લગભગ એકલવાયા જેવો તો હતો જ અને તેમાં આવો વિદ્વાન, બુદ્ધિશાળી, ભણેલો-ગણેલો અને વળી એકસરખા વિચારનો મિત્ર મળી જાય, એટલે શ્રેષ્ઠીપુત્રનો રાગ વિશેષ પ્રકારે વધે, એ સ્વાભાવિક છે.
જ્યારે શ્રેષ્ઠીપુત્રનો બરાબર વિશ્વાસ જામી ગયો, ત્યારે એકવાર અવસર સાધીને પેલા યક્ષછાત્ર નામના રાજસેવકે શ્રેષ્ઠીપુત્રના દાગીનાઓની અંદર, તે ન જાણે એવી રીતે, રાજાએ આપેલું પેલું માણિક્ય રત્ન મૂકી દીધું !
આ પછી, “રાજાનું આભૂષણ ગૂમ થયું છેઆવો પ્રવાદ શહેરમાં પ્રસરી ગયો રાજાએ પણ પડહ વગડાવ્યો કે જેણે એ આભૂષણ જોયું હોય અથવા તો એ વિષે જેણે કાંઈ સાંભળ્યું હોય તેણે તે કહી જવું.
કોણ કહેવા આવે ? રાજા અને યક્ષછાત્ર વિના ત્રીજું કઈ આ હકીકત જાણતું નથી અને શ્રેષ્ઠીપુત્રને ખબર નથી કે મારા દાગીનાઓમાં માણિક્યરત્ન છે !' એય પડહ સાંભળે છે, પણ એને બીજો વિચાર જ નથી આવતો; કારણકે એને બનેલા બનાવની ગંધ સરખી પણ નથી આવી.
શ્રેષ્ઠીપુત્રના હાથે રાજાનો ગંભીર અપરાધ રાજ્યના નોકરોએ જોયું કે આ ઠીક નહિ. રાજાનું આભૂષણ તો ગમે ત્યાંથી શોધી કાઢવું જોઈએ. આથી પ્રત્યેક ઘરની તપાસ કરવાનું કામ શરૂ થયું અને એમાં પેલા શ્રેષ્ઠીપુત્રના ઘરમાંથી તેની રત્નકરંડિકામાંથી રાજાનું માણિક્યરત્ન મળી આવ્યું રાજ્જા નોકરોને તો આને અંગેની બીજી કશી વાતની ખબર નથી, એટલે એ
