________________
....ભાગ-૫
અયોધ્યા
૯૪ નથી ક્તો માટે દુકાને જઈએ છીએ' એમ કહે છે. કારણકે જીંદગીમાં
દુકાન સિવાય બીજે વખત ગાળ્યો નથી. તેઓએ ધર્મનો સ્વાદ ચાખ્યો નથી. એવા બુઢાઓ કેવળ દયાપાત્ર છે, નહિ તો બુઢાઓ છેવટ કાંઈ નહી તો સંવાસાનુમતિ શ્રાવક જેવું જીવન પણ મેળવી શકે અને એટલું કરે તોય ઘણું સાધી શકે.
જીવન, સ્વપ્ન જેવું છે શ્રી ભરતજી વિચારે છે કે “જીવન, સ્વપ્ન જેવું છે. આંખ ખૂલે ત્યારે સ્વપ્ન ખતમ થાય અને આંખ બંધ થાય ત્યારે જીવન સ્વપ્ન ખતમ થાય એટલો ભેદ. કેટલાકોની આંખો ખુલ્લી રહી જાય છે, પણ તમે ખુલ્લી રાખવા મથો એટલે મરણ પાછું ન જાય. તમને જીવન સ્વપ્ન જેવું લાગે છે ? સ્વપ્ન જેમ અલ્પકાળમાં પૂરું થઈ જાય છે, તેમ જીવિત પણ અલ્પકાલીન છે. એથી પણ જીવનને સ્વપ્નની ઉપમાં ઘટી શકે છે.
સભા : પહેલાં મનુષ્યપણું પાણીના પરપોટા જેવું છે. એમ વિચાર્યું અને પાછું જીવિત સ્વપ્ન જેવું છે એમ વિચાર્યું તો બેનો ભાવ એક જ છે?
પૂજયશ્રી : નહિ, બંનેનો ભાવ જુદો જુદો છે. દુ:ખે કરીને પ્રાપ્ત થયેલું મનુષ્યપણું પાણીના પરપોટા જેવું ચપળ છે, એ વાત મુખ્યત્વે મનુષ્યપણાની પ્રાપ્તિ કેટલી દુર્લભ છે એની સાથે સંબંધ ધરાવે છે. સંસાર જળથી ભરેલા સાગર જેવો છે અને મનુષ્યપણું તેમાં ઉત્પન્ન થયેલા પરપોટા જેવું છે. પરપોટો એ પાણીની જ વિકૃતિ છે. પાણી અને હવાનો એવો યોગ થાય છે. એ પરપોટાને પાણીમાં મળી જતાં વાર લાગે નહિ. પરપોટો ઉત્પન્ન થવો મુશ્કેલ. ઘણા પાણીમાં પરપોટા કેટલા ? થોડા. તેમ મનુષ્યપણું મળવું મુશ્કેલ; કોઈ કોઈ જીવોને જ મળે; અને પાછું એ મનુષ્યપણું નષ્ટ થતાં બહું વાર ન લાગે. આમ મનુષ્યપણું નષ્ટ થાય અને પાપ કરવામાં બાકી રાખ્યું ન હોય, એટલે ફેર આત્મા બીજા જીવોની જેમ સંસારસાગરમાં ડૂબે. મનુષ્યપણ એ એવી વસ્તુ નથી કે દરેકને વારંવાર મળે. અનંતાકાળમાં અનંતા
....
SY
0 થી
