________________
...ભગ-પ.
પકે ગમે તે આદમી, લગભગ દરેક વાતમાં, ન જાણતો હોય તોય અભિપ્રાય
આપવા તત્પર બની જાય છે, તેમ સાધુઓ પણ કેટલાક ઝટ માટે બેસવાની જ ચિત્તામાં પડ્યા હોય છે અને અવસર આવે તો બેસી જાય છે ! પછી સંઘમાં જુદા જુદા સૂર નીકળે, એમાં નવાઈ શી છે? તેમાં ય શ્રોતાઓ અજ્ઞાન હોય, એટલે પરિણામ શું આવે ? પરિણામ એ જ આવે કે અનેક ઉત્તમ થવાને લાયક આત્માઓ પણ કુસાધનના યોગે ઉન્માર્ગે ચઢી જાય; અને ઘણાઓ ઉભગી જવાના કારણે સુયોગથી વંચિત પણ રહી જાય.
પ્રસંગ ઉપર વિચારો ઉત્પન્ન થવામાં વાંચનાર-સાંભળનારની લાયકાતની મોટી અપેક્ષા રહે છે. બુદ્ધિ હોય તો ખરાબ પ્રસંગ પણ એવી અસર નિપજાવે કે – ‘એવી ખરાબીથી આપણે બચવું.' અને દુર્બુદ્ધિ હોય તો ઉત્તમમાં ઉત્તમ પ્રસંગ માટે પણ એમ થાય કે - “ગપ્પા' માટે શ્રોતા અને વક્તા બંનેયમાં લાયકાત જોઈએ. લાયકાત હોય તો જ બંનેયનું કલ્યાણ થાય. નાલાયક શ્રોતા કરતાં નાલાયક વક્તા પ્રાય: ઘણા જ અનર્થનું કારણ બને છે. વક્તામાં લાયકાત ન હોય, વક્તામાં નાલાયકી હોય તો વધારે નુકસાન થાય, કારણકે એ પોતાની નાલાયકીને પ્રદર્શનમાં મૂકે છે !
..શયાળ અયોધ્યા
