________________
વિષયાર ભ
(૧) જૈન શાસ્ત્રોમાં જ્યાં સૂક્ષ્મવાની પણ હિંસા ન કરવાને આચાર છે, ત્યાં ધર્મચુસ્ત રેવતી કબૂતરને રાંધે ખરી ? ૧
(૨) માની લઈએ કે ભગવાનને બચાવવા ખાતર ભક્તિને વશ અની એણે એવા અપવાદ કર્યાં હશે પણ નથી ભગવાને એવી ઇચ્છા કરી કે નથી એને આજ્ઞા કે અનુમતિ આપી. તે પછી ભક્તિને કારણે એ જ વખતે તીથંકર ગાત્ર બાંધનારી રેવતી આવુ હિ ંસાક કરે ખરી ?
(૩) ભગવાનને પિત્તવરને કારણે લાહીના ઝાડા ચાલુ હતા. શરીર છેક જ નંખાઈ ગયું હતુ. એક વાર તે એમના મરણની અફવા પણ ઊડી હતી. એવી સ્થિતિમાં કૂકડાનુ માંસ પચે ખરું ? બીજી બાજુ માતૃહિરણ્યવાનિત વૃળ મધુર માસ વિત્તઢ ( વાગ્ભટ્ટ ) બીજોરાને ગર્ભ વાપિત્તશામક હાઈ પિત્તજ્વર અને ઝાડા માટે અકસીર ઉપાય છે એ તેા સામાન્ય માનવી પણ આજે જાણે છે. આમ બીજોરાને સુસંગત અથ મૂકી કૂકડા 'ને વિસંગત અથ કેવળ · માંસ ' શબ્દને કારણે પકડી રાખી પડિતાએ ભારે ભૂલ કરી છે; જ્યારે વાગ્ભટ્ટે પોતે તે અહીં ખીજોરાના ગર્ભ માટે ‘ માંસ ' શબ્દ જ વાપર્યાં છે. એથી એ ‘ માંસ ’ શબ્દના મૂળ અર્થ સમજવા માટે એ ધણા ઉપયાગી થઈ પડે છે.
:
૧. ભગવાનને લેાહીના ઝાડા હતા, છતાં એ પેાતે ઉપચાર નહાતા કરાવતા, જેથી એમની સ્થિતિ આખર જેવી બની જત્રાથી ભગવાનના શિષ્ય સિંહ મુનિ ખૂબ રડી પડેલા. આથી ભગવાને એને આશ્વાસન આપેલું છતાં એના આગ્રહને કારણે કહેલું કે, સિંહ! તું મે ઢિય ગામે રૈવતી નામની ગૃહસ્થ પત્નીને ત્યાં જા, ને એને ત્યાંથી મારે માટે-એ કાળામાંથી તૈયાર કલેા પાક છે તે ન વહારીશ પણ રેવતીએ પેાતાને માટે બીજોરા પાક કર્યાં છે તે હારી લાવ.” રેવતીએ અત્યંત ભક્તિમાવપૂર્વક એ પાક ભગવાનને માટે વહેરાવી દીધે। હતા જેથી તેણે તે જ વખતે તીર્થંકર ગેાત્ર ખાંધ્યુ હતું. પણ પંડિતે અહીં એને એવા અર્થે કરે છે કે એ કબૂતરા રાંધી કરેલા પાક નહીં પણ ગઇ કાલે બિલાડાએ મારેલા કૂકડાનું માંસ લઈ આવ. ઈશુની જેમ શબ્દાને કારણે અહીં પણ એવા જ ગાઢાળા થયા છે.