________________
દેષ એ પણ એક સદગુણ છે
૬૭ અપાપાપુરીમાંથી વહેતું થયેલું મંગલ ઝરણું વિશાળ સંધરૂપે વિસ્તરવા લાગ્યું ત્યારે એમાં માનવ સહજ દોષ-નિબળતાઓ પણ પ્રવેશવા પામે જ. પણ નદીના કાંપની જેમ એ દોષમાંથી જ તેજસ્વી ઈતિહાસ નિર્માણ થાય છે. આથી જૈન સંપ્રદાયે મેળવેલ મહાવિજ્ય એ એના દેષને જ આભારી છે એમ કહી શકાય. એટલું ખરું કે એ દોષના ત્યાગ માટે દઢ સંકલ્પ અને સતત જાગૃતિની પ્રથમ આવશ્યકતા રહે છે.
નિર્માણ થાય
છે એમ કી નગતિની ?
- પ્રકરણ ૧૦મું પ્રાપ્ત કરેલે રાષ્ટ્રવ્યાપી મહાવિજય થયેલે પશ્ચાત્તાપ:
જોકે દુષ્કાળની આંધિમાં મુનિઓનો એક નાનો વર્ગ સ્વાદલાલસાનો લાભ ઊઠાવી રહ્યો હતો અને જૈન પરંપરાએ પણ એવાઓને કારણે ઠીક ઠીક મૂંઝવણ અનુભવી હતી, પણ જ્યારે ગુરુઓની સ્નેહ–કૃપાને કારણે એમને આવેલા દોષનું ભાન થયું ત્યારે એ માટે એમને શરમ ઉભવી, સાથે શૂન્યતાભરી તેજહીનતાનો અનુભવ થયો. વળી પોતાની પ્રતિષ્ઠા પર પણ ઝાંખપ ફરી વળેલી જોઈ. આથી એ જાગ્યા અને ઘર પશ્ચાત્તાપના તાપે તપી વિશુદ્ધ થયા. વિશુદ્ધ તો થયા પણ માથે લાગેલું કલંક ખટતું હતું. એથી એ કલંક ધોઈ નાખવા ગુરુઓની પ્રેરણાથી અનેક ગણું ઉત્સાહથી વીર્યવાન બની જે રેગમાં એ સપડાયા હતા એ રેગમાં ડૂબેલાઓનો ઉદ્ધાર કરવાની એ અદમ્ય ઝંખના સેવતા થયા. એમને મન એ જ સાચું પ્રાયશ્ચિત્ત હતું. પ્રાયશ્ચિત્તની સાધના:
આથી કેવળ નિષ્કામ ભાવે જનતાનું નૈતિક ધોરણ ઊંચે
