________________
૧૫૪
જૈનધર્મ અને માંસાહાર પરિહાર તરીકે ઓળખાવી એ બધા જ સાધકોને અનુલક્ષીને નિશીય ગાથા ૪૬૦૨ ૨. દ્વારા ખુદ શાસ્ત્રકાર તરફથી કહેવામાં આવ્યું છે કે એમનામાં ફક્ત મુનિશ હતો. ચારિત્ર્ય જેવું કંઈ પણ નહોતું. આ પણ એક પ્રબળ પ્રમાણે છે કે એવા સાધકે વિશુદ્ધ
થયા પહેલાં મુનિ ગણાતા જ નહતા. (૧૦) આ અંગે પરિશિષ્ટમાં આવેલા કેટલાક પ્રશ્નો છે. તેના ઉત્તર-ખાસ
કરી અપવાદ માર્ગનું આલંબન ગુપ્ત રાખવાની વાત, મુનિશ બદલવાની વાત, હરિશ્ચન્દ્ર ગણિવરનો પ્રશ્ન તથા ભદ્રબાહુકૃત ઓધનિયુક્તિની અપવાદિક છૂટ વગેરે પ્રશ્નો શાંત ચિત્તે વિચારવામાં આવશે તો મારી વાત સમજાશે કે સાધકનો વર્ગ એ મેં ઊભું
કરેલું તૂત નથી પણ ઘટેલી ઘટના છે. (૧૧) આમ પરંપરા વિશુદ્ધ રહી હોવા છતાં વ્યક્તિગત રીતે કઈ - ' મુનિ આચાર્ય નહીં જ ફસાયા હોય એવું તે મેં કહ્યું જ નથી.
એવી નબળાઈ તે સતયુગમાં પણ ચાલતી હોય છે. પણ એ - એક વ્યક્તિગત પ્રશ્ન છે. પરંપરાને એથી એની સાથે કંઈ જ
લેવાદેવા નથી.
આ પ્રકારે મારા સંશોધનમાં મને જે કંઈ જણાયું છે એ જ મેં અત્રે પ્રગટ કર્યું છે. બાકી પરંપરાગત લોકોને કે પંડિતને કઈ કઈ વાત ગળે ઊતરે કે ન ઊતરે એ એક જુદી વાત છે. બાકી વિચારભેદ તે જગતમાં ચાલવાનો જ. આમ છતાં થોડા ઘણું પણ મારું દષ્ટિબિંદુ સમજી શકશે તો ય હું મારો પ્રયત્ન સફળ થયો માનીશ. - અ. ૧૯ તમે આચારાંગ તથા દશવૈકાલિક પરની પૂર્વાચાર્યોની ટીકાઓ ફરી વાંચી જશે. જ્યાં શ્રી હરિભદ્રસૂરિ મહારાજ જેવા સમર્થ પુરુષે જ માંસાહારનો અર્થ સ્વીકાર્યો છે ત્યાં તમે કોણ? જે કે એ અર્થ જ મૂળમાં સાચો હોય તો એની જૈન સંસ્કૃતિ પર બૂરી અસર નિર્માણ થાય. સંસ્કૃતિ જ તૂટી પડે. એ પણ અમારી કલ્પના બહાર નથી. પણ વસ્તુસ્થિતિ એ છે કે આ ગૂંચવાડો ઊકેલી.