________________
જૈનધર્મ અને માંસાહાર પરિહાર આ નિબંધનાં પાનાં વાંચી એક વિદ્વાન મુનિશ્રીએ મને જણ વેલું કે સંપ્રતિએ જ એવા બનાવટી સાધુઓને ગૃહસ્થમાંથી તૈયાર કરી ધમપ્રચાર માટે ભારતના ભિન્ન ભિન્ન ભાગોમાં મોકલ્યા હતા એવું વર્ણન શાસ્ત્રમાં આવે છે. જે આ કથન બરાબર હોય તે બનાવેલા વેશધારી મુનિઓને બદલે વિશુદ્ધ થયેલા એક વારના એ વેશધારી મુનિઓ હતા એમ કહેવું એ જ યથાર્થ લાગે છે, કારણ કે અંદરથી રંગાયા વિના બીજાને રંગી શકાતા નથી, પોતે જાગ્યા વિના બીજાને જગાડી શકાતા નથી. છતાં આનંદની વાત છે કે આમ જાગેલા જૈન મુનિઓએ જ કરેલા ધર્મપ્રચારની વાત બીજી રીતે પણ શાસ્ત્રોમાં ઊતરી છે એ ઊલટું આ પ્રકારના મંતવ્યને વધુ પુષ્ટ કરે છે. અનાર્ય દેશમાં જૈન મુનિના આચાર કેવી રીતે પાળી શકાય એવી પાછળથી બંધાયેલી નિર્બળ મનોદશાને કારણે આ વાત બીજી રીતે મૂકવામાં આવી હોય એ વિશેષ સંભવિત લાગે છે, પણ જાગેલા વીર્યવાન મુનિઓ માટે એવો ભય રાખવાની કશી જ જરૂર હતી નથી. જેનશાસ્ત્રોનાં પ્રખર અભ્યાસી અને સશેધક મુનિશ્રી કલ્યાણવિજયજીએ પણ અનાય દેશમાં અને તે પણ ભારત બહાર જૈનમુનિઓના વિહારને પ્રમાણભૂત ક્યાં નથી માન્યો?